Çocuklarda Kusma ve Bulantı Neden Olur?
Çocuklarda Kusma ve Bulantı Neden Olur? Her şeyden önce mide bulantısı ve kusma bir hastalık değil, bir hastalık belirtisidir. Nedeni bilinmeyen kusmalarda kusma ilaçlarını ailenin kendi kendine kullanması yanlıştır. Çocukta bulantı ve kusmanın sebepleri çok çeşitlidir. İdrar yolu, üst solunum yolu enfeksiyonu, orta kulak iltihaplanması, menenjit gibi enfeksiyonlar kusmaya neden olabilir. Enfeksiyona bağlı olan kusmalarda çocuğun muayene edilerek gerekli tedavi verilmelidir.
Her yaştan insanın yaşamının çeşitli dönemlerinde karşılaşması olası olan mide bulantısı kimi zaman hastalık belirtisi olurken, kimi zaman da geçici bir durum olabilir. Bulantıya kusma, terleme, aşırı tükürük salınımı, tansiyonun düşmesi ve iştahsızlık da eşlik edebilir. Kusma ise mide içeriğinin kuvvetli bir refleksle yemek borusu ve ağız yoluyla dışarıya atılmasıdır. Toplamda kusma iki çeşittir:
- 1 – Santral Tip Kusma: Görsel ve işitsel sinyallerin etkisi ile ani başlayan bulantı ve kusmadır.
- 2 – Periferik Tip Kusma: Sindirim sistemi ve diğer organlardan etkilenen bulantı ve kusma tipidir.
Kusma Neden Olur?
Kusma mideden değil, beyinden gelen sinyaller sonucunda oluşuyor. Bu, aslında vücudun algıladığı yabancı ve zararlı maddelerden kurtulmak için yaptığı bir savunma. Bazen kusmadan önce mide bulantısı hissedilir, bazı durumlarda da kustuktan sonra mide bulantısı geçebilir.
Ani Kusma Neden Olur?
“Ani kusmalar neden olur?” diye merak edebilirsin. Büyük çocuklarda en sık kusma nedeni bağırsak enfeksiyonlarıdır. Sürekli kusmak hangi hastalığın belirtisidir, bunu da söyleyelim. Viral enfeksiyonlar çocuklarda mide bulantısı karın ağrısı yapabilir. Bunun sonucunda da çocuğun gece kusması, ani kusma gibi semptomlar görülebilir. Bir anda başlayan bu kusmalar 24 veya 48 saat gibi bir süre içerisinde düzelir. Kusmaya; bulantı, ishal ve ateş gibi başka belirtiler de eşlik edebilir.
Devamlı Kusma Neyin Belirtisidir?
Yetişkinlerde kusma, genellikle viral bir enfeksiyonun ve besin zehirlenmesinin bir sonucudur. Bazen de yüksek ateş ya da taşıt tutması bulantıya neden olabilir. Çocuklarda ise viral enfeksiyonlar, gıda zehirlenmesi, taşıt tutması, öksürük ve yüksek ateş kusmanın sık karşılaşılan nedenleridir.
Psikolojik Mide Bulantısı Nedir?
Psikolojik mide bulantısı olan kişilerde kusma, ishal, halsizlik, sürekli sıkıntı hissi, bunalmışlık hissi ve uykusuzluk gibi belirtiler görülmesi doğaldır. Fakat çoğu kişi mide bulantısının psikolojik olduğunu bilmediği için farklı farklı doktorlara giderek mide bulantısı için çare aramaktadırlar.
Psikolojik mide bulantısı tedavisinde bu yüzden geç kalınabilir ve tedavi süresi uzayabilir. Bunun için mide bulantısına neden olan etkenlerden birinin psikolojik olduğu hatırlanmalıdır.
Son zamanlarda ortaya çıkan sonuç, mide bulantılarının sebebi daha çok psikolojik olduğunu ortaya çıkartmıştır. Özellikle sürekli geçmeyen mide bulantıları durumunda psikiyatri kontrolünde testler yapılmaktadır. Bu noktada psikolojik mide bulantısı nasıl geçer ve ne iyi gelir sorusundan önce sorunun kaynağı tespit edilmelidir.
Mide bulantısına neden olabilecek sinir, stres gibi sorunlar aranmaktadır. Psikolojik mide bulantısı yaşayanlarda duygularını net ifade edemedikleri görülmüştür. Bazı kişiler duygularını açığa çıkaramadığı için bu stres dışarı mide bulantısı ve ağrılar olarak çıkabilmektedir. Bu yüzden uygulanacak tedavi yöntemlerinde kişinin duygusal özellikleri de dikkate alınmalıdır.
Çocuklarda Kusma Neyin Belirtisidir?
Düşen hava sıcaklıklarıyla birlikte salgın hastalıklar da artış gösteriyor. En fazla çocukları etkisi altına alan bu hastalıkların başında ise kusma ve ishal geliyor. Bu sağlık sorunlarının altında genellikle, çeşitli yollarla sindirim sistemine alınan virüsler yatıyor. Vücutta hızla su kaybına yol açabilen kusma ve ishal, kaybedilen sıvının geri kazanılmaması durumunda ise ağır sonuçlar doğurabiliyor.
“Çocuk, her aldığı sıvıyı on dakika içerisinde kusarak çıkarıyorsa, susuz kalma tehlikesi altındadır. Şiddetli kusmalar ise farklı hastalıkların sinyalini veriyor olabilir.” Sıvı Kaybı
Vücutta ishal ve kusma geliştiğinde dikkat edilmesi gereken en önemli konu ise oluşan su kaybıdır. Her kusma ve ishal dışkılaması sırasında vücut, hücrelerinde bulunan su ve tuzu kaybeder. Bu sebeple vücudun susuz kalması ölümcül sonuçlara yol açabilir. Sıvı kaybına neden olmayacak günlük kusma iki veya üç iken, ishalli dışkılama ise dört ya da beştir. Eğer çocuk kusmuyor yalnızca ishal problemi yaşıyorsa, susuz kalma ihtimali daha düşüktür.
Fakat çocuk, aldığı her sıvıyı on dakika içerisinde kusarak çıkarıyorsa, susuz kalma tehlikesi altındadır ve mutlaka bir hekime başvurulması gerekir. Bunun yanında, ateşle birlikte ishal yaşayan, kusmuğunda kan ve dışkısında mukus (sümüksü madde) görülen, ishal ve kusması ağır olmamasına rağmen süresi on günü geçen, ayrıca huzursuz ve çok ağlayan bebek ve çocuklar da bir uzmana gösterilmelidir.
Çocuklar En Çok Neden Kusar?
Büyük çocuklarda en sık kusma nedeni ise genelde bağırsak enfeksiyonlarıdır. Bir anda başlayıp 24 veya 48 saat gibi kısa bir sure içinde düzelebilir. Kusma 24 saatte düzelmiyorsa ve ağız kuruluğu, idrarda azalma gibi vücuttan su kaybolduğunu gösteren bulgular varsa çocuk mutlaka doktora götürülmelidir.
Su kaybı belirtileri gözlenmiyorsa, yaş gruplarına uygun olarak normal beslenme; küçüklerde anne sütü, daha büyük çocuklarda su, sulandırılmış meyve suyu, ayran, yoğurt, patates ve ekmek sık aralıklarla ve küçük miktarlarda verilmesi etkili olacaktır. Öte yandan çocuklarda mide bulantısına neden olan hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
- Mide-bağırsak enfeksiyonları
- Gıda zehirlenmeleri
- Gıda alerjileri
- Mide hastalıkları
- Akut gastrit
- Ani başlayan gastritler
- Araç tutmaları
- İlaç kullanımı
- Stres ve anksiyete
- Migren
- Hipoglisemi
- Beyin tümörü
- Çölyak hastalığı
- Laktoz intoleransı
- Vertigo kulakların çınlaması
Şayet bulantı ile birlikte aşağıdaki şikâyetler de görülüyorsa mutlaka vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması önerilir:
- Geçmeyen hırıltılı öksürük ile nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Şiddetli karın ağrısı veya krampları
- Şiddetli ishal ve sıvı kaybı
- Bulanık görme
- Bayılma
- Uzun süreli kusma
- Hızlı nefes alma veya çarpıntı
- Kusmuk içinde dışkı kokusu veya kan
- Yüksek ateş
- Bilinç değişikliği
- Soğuk, nemli, soluk cilt
- Karında şişlik ve gaz-gaita çıkışının olmaması
Özellikle uzun süreli veya şiddetli kusmalarda büyük oranda su kaybı olabilir. Bu yüzden bebeklerde bez sayısı, ağız kuruluğu, çocuklarda gözyaşı, halsizlik ve bilinç durumu gibi değişiklikler özellikle takip edilmelidir.
Mide Bulantısına Evde Ne Yapabiliriz?
Yemek yemek istemiyorsa zorlamayın. Özellikle kusma sonrası bir saat midesini dinlendirin. Bulantıyı tetiklememesi için yağlı ve ağır yiyeceklerden uzak durun. Bu süreçte özellikle yoğurt çorbası, patates haşlaması, yağsız makarna haşlaması, muz, elma gibi sindirimi zorlamayacak gıdalar verin.
Yemek yedirdikten sonra en az otuz dakika çocuğunuzu yatırmayın. Bu aynı zamanda reflüyü de tetikleyebilir. Papatya, ıhlamur çayları ve beraberinde limon mide bulantısını azaltmaya yardımcı olur.
Çocuğunuzu az az ve sık aralıklarla yedirin. Camı açıp veya açık havaya çıkartıp derin nefes almasını sağlayın. Bulunduğunuz ortamda kötü kokular varsa çocuğu oradan uzaklaştırın. Baskın kokular mide bulantısını tetikleyebilir. Aşırı koku yayan çiçek, deterjan gibi eşyaların uzak yerlerde tutun. Gıda alerjisine karşı çocuğunuza son 12 saatte neler yedirdiğinizi gözden geçirin.
Çocuklarda Bulantı ve Kusmaya Ne İyi Gelir?
Aileler çocuğun mide bulantısına ne iyi gelir sorusunu internet üzerinde çok sık araştırıyor. Çocuklarda mide bulantısı ve kusma farklı hastalıklar ya da gıda zehirlenmesine bağlı olarak meydana gelebiliyor. Genel olarak kusma ile devam eden mide bulantısı kendi kendine geçerken aynı zamanda kronik bir durum yaratabilmektedir. Tabii bu konuda kullanılabilecek birçok farklı doğal yöntem bulunur.
- – Haşlanmış olan patates
- – Nane limon
- – Tuzlu çubuk kraker
- – Beyaz leblebi
- – Zencefil
- – Hindistan cevizi suyu
- – Tuzlu ayran
- – Gözü kapalı yatıp uzanmak
Bu gibi doğal yöntemleri kullanmak suretiyle mide bulantısını çok daha kısa bir süre içerisinde yok etmek mümkün. Özellikle mide bulantısı ile kusmanın yanı sıra ateşin de meydana gelebileceği bu soruna karşı, zamanında ve erken tedavi çok önemlidir.
Mide bulantısı ile beraber kusma söz konusu olduğunda çocuklara özellikle tuzlu yiyecekler verilir. Böylece midedeki denge yeniden yakalanır ve yukarı doğru gelecek olan besinler için vücut normal hale gelir. Özellikle tuzlu ayran, tuzlu çubuk kraker ya da nane limon ile beraber haşlanmış patates gibi birçok besin kaynağı kullanmak mümkün. Çocuğun tüketmesi ile beraber kısa süre içerisinde mide bulantısı ve kusma geçecektir.
Sarı veya Yeşil Kusmak Neden Olur?
Şayet kişiler kustukları esnada midelerinde bir şey yoksa o zaman acı bir sıvı olan safra sıvısını kusabilirler. Çok uzun aç kalınması, gıda zehirlenmeleri, mide gribi gibi durumlarda kişilerde safra kusma durumu görülebilmektedir.
Kişiler devamlı bir şekilde safra kusuyorlarsa o zaman mutlaka bir doktora görünmeleri gerekir. Çünkü bu durum ciddi bir sağlık problemi nedeniyle meydana geliyor olabilir. Sürekli safra kusma durumu yaşayan hastalarda dehidrasyon ya da elektrolit dengesizliği gibi ciddi problemler meydana gelebilmektedir.
Safra Kusmak Neden Olur?
Safra kusmak pek çok faktöre bağlı olarak görülebilen bir durumdur. Bu sağlık sorunu genel olarak gastrointestinal sistemde meydana gelen problemlere bağlı olarak görülse de diğer sistemlerde ortaya çıkan problemler sonucunda da meydana gelebilmektedir.
Ayrıca bu risk faktörlerinin yanı sıra işlenmiş gıdalarla fazla miktarda beslenmek, gıda boyalı besinleri tüketmek, aşırı alkol kullanımı, safra kesesi ülserleri ve alerjik reaksiyonlar da safra kusmaya neden olabilmektedir.
Öte yandan Safra kusma durumu çoğunlukla midenin aç olması durumunda meydana gelir. Ancak aşağıdaki ana sebepler nedeniyle de safra kusma görülebilmektedir.
- Çok fazla alkol tüketimi
- Gıda zehirlenmesi
- Gıda alerjisi
- Solunum yolu iltihabı
- Renkli gıda tüketimi
- Safra reflüsü
- Bağırsak tıkanma durumu
Safra kusmanın önüne geçmek için bazı yöntemler denemek mümkündür. Öncelikle eğer safra kusma durumu sürekli oluyorsa mutlaka bir doktora gidilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Stres ve Kaygıya Bağlı Mide Bulantısı
Çocuklarda Kusma ve Bulantı Neden Olur? adlı konumuza son verirken, Çocuklarda kusma veya çocuklarda mide bulantısı ile alakalı videolar izlemek istiyorsanız buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.