Doğru Dua Etme Hakkında Önemli Bilgiler
Doğru Dua Etme Hakkında Önemli Bilgiler; dua ibadetin özüdür. İnsanın yaratıcıyı bilmesi, ona el açması, ondan istemesi, alçak veya kısık sesle ona tazarruda bulunması, onunla bağ kurması dua ile mümkündür. Denir ki “Dağlar bile dua ile ayakta durur” Bu yüzden dua etmenin, Rabbimizden ihtiyaçlarımızı dilememizin önemi büyüktür.
Furkan suresi ve 77. Ayetinde Rabbimiz bize “Deki; Eğer duanız olmasa Rabbimin katında ne ehemmiyetiniz var.” Buyuruyor. Kul olmanın ehemmiyeti, kul olmanın değeri, ayetten de anlaşıldığı gibi duadan geçiyor. Ayet bize dua etmeyenin kul olarak bir değeri olmayacağınızda söylüyor.
Dua öyle büyük bir nimettir ki, dua kaderinizi değiştirir. Size inecek belayı engeller, sizi şerden ve afetten korur. Size isabet edecek musibete engel olur ve yine dua sizi hayırhah eder. Çünkü dua hem indirilmiş ve hem de indirilmemiş kaderi etkiler. Allah’ın ezeli ve ebedi ilmi olduğundan, sizin dua ile değiştireceğiniz kader bilinir. O da lehfi mahfuzda yazılıdır. Siz dua ile kötü olanı engellersiniz.
Kabul Edilecek Dua Nasıl Yapılır?
Duanın çok makbul olduğu anlar ve yine duanın icabet edileceği, yapılan duanın kabul edileceği anlar vardır. Nitekim farz namazlarının ardından sonra yapılan dualar makbuldür. Zaten insanın kalbi ve dili sürekli dua ile olmalıdır.
Bir duayı yaparken, o duada mutlaka önce Allaha övgü olmalıdır. O kendini nasıl tanımlamışsa, onun isimleri ne ise o isimlerle ve vasıflarla Allaha methiye ile başlamalıdır dua. Sonrasında Resulullah sav salavat getirilmeli ve duaya öle devam etmelidir.
“Ey namaz kılan acele ettin, namaz kılıp oturduğun vakit Allah’a layık olduğu şekilde hamd et, sonra bana salat ve selam et, sonra da yapacağın duayı yap.” Tirmizi, Daavat, 65
Bir dua edilirken, “peygamber hakkı” için denmez, “falanca zatın hakkı” için denmez. Çünkü dua edenin bu zatlar üzerinde bir hakkı ve alacağı yoktur. Ancak Allah’ın veli dostları ve peygamberler hürmetine dua edilebilir ki, burada “Falanca âlimin hürmetine” şeklinde dua edilebilir.
Yine duanın içinde, duanın kabul şartları arasında, ataya, anaya ve babaya dua etmekte vardır. Ve yine çocuklar içinde dua edilmelidir. Nesline ve ceddine dua etmek ihmal edilmemelidir. Dua yaparken lakayt olmamalıdır. Dua samimiyettir. O halde samimi davranmayı gerektirir.
Bir camide apar topar ettiğiniz dua ile bir gece yarısı yere serdiğiniz seccade üzerinde, secdeye kapanarak, gözyaşıyla ettiğiniz dua bir değildir. Unutmayın ki gözyaşı samimiyettir. İhtiyacın büyüklüğüne vurgudur. Muhtaçlığın, çaresizliğin ve Allaha karşı kulluğun ve onun azameti ve büyüklüğü karşısında kendi küçüklüğünü bilmek ve ifade etmektir. Bu hususlar duanın yapılma şekli hususunda dikkat etmeniz gereken noktalardır.
Öte yandan yine duanın kabul olduğu önemli anlardan biri Cuma günüdür. Cuma günü içinde gizlenen bir saat içinde edilen dualar kabul olur. Ve yine ezanlar okunduğunda, bir savaş esnasında savaş kızıştığında edilen dualar kabul olur. Böyle anlar ganimet bilinmeli ve dua edilmelidir. Bunun dışında kadir gecesi gibi, miraç gecesi gibi özel günler vardır ki, böyle günler içinde de nafile ibadet ederek dua etmek önemlidir.
Kabul Edilecek Dua Nerede Yapılmalıdır?
Dua etmek için ille de bir yer ve zaman tayin etmek gerekmez. Dua ibadetin özüyse, her daim dua ederek, Allah’la beraber olmaktan daha güzel ne var? Fakat nasıl ki duanın kabul edileceği kimi önemli zamanlar var ise, duanın kabul edileceği kimi önemli yerlerde vardır.
Bunlardan birincisi Mekke şehrinde bulunan Kâbe’dir. İlk defa gören birinin Kâbe’ye ve örtüsüne bakarak, ellerini açıp dua etmesi, kabul edilen dualar arasındadır. Bu yüzden Kâbe’yi gören birinin o ilk anda mutlaka Kâbe’ye bakarak dua etmesi önemlidir.
Hac ibadeti esnasında yapılan duada kabul edilecek dualar arasındadır. Çünkü hac hem önemli zamanı hem de önemli mekânları aynı anda birleştiren bir ibadettir. Hac esnasında Arafat’ta vakfede, Mina’da ve tavaf esnasında dua, kabul edilen duaların başında gelir.
Yine Kâbe’nin çevresinde makamı İbrahim’de ve Kâbe’nin kapısında, say yaparken ve şavt yaparken edilen dualar kabul olunan dualardır. Medine şehrinde bulunan Mescit-i Nebevide, Resulullah sav huzurunda, Ravza’da, Uhud’da, edilen dualar, icabet edilen dualardır.
İmkânı ve fırsatı olanlar böyle yerlere gitmeli, böyle yerlerde dua etme fırsatını değerlendirmelidir. Ayrıca duaların icabet edildiği en önemli yerlerden biri savaş meydanlarıdır. Savaş meydanlarında yapılan dualarda kabul edilen ve icabet olunan dualar arasındadır.
Dua Ederken Nasıl İstemeliyiz?
Rabbimiz insanın çok aceleci olduğunu buyururken, dua hususunda da insanın gerçekten çok aceleci olduğu, neredeyse hemen “Dua ettim ama kabul olmadı” noktasına geldiği gayet iyi bilinen bir durumdur. Eğer usulüne uygun da ettiyseniz, o duanın kabulü için gereken her samimiyeti gösterdiyseniz, o dua kabul edilmiştir.
Ancak O duada isteğinizin yerine gelmesi için zaman şartı olabilir. O dua sizin hakkınızda hayırlı olmaz da Allah o duada istediğiniz şeyi vermez, onun yerine daha iyisini verir. İstediğiniz şey size fenalık getirecektir. Siz bilemezsiniz, Allah onu size vermeyerek sizi korur.
Bu yüzden Bir Müslüman dua ederken, asla ve kata bir şeyi hırsla istememeli, “Allah’ım bunu bana ver” dememelidir. Çünkü istediği şeyin kendine hayır mı şer mi getireceğiniz bilemez. Bu çok önemli bir noktadır.
Çünkü hayır isterken, kendisi hakkında bilmeden şerre dua eden çok insan vardır. Yıllarda bir evim olsun hayali kuran insanın, ev aldıktan üç gün sonra depremle aldığı evin enkazında kaldığına çok insan şahit olmuştur. Yine yıllarca biriktirip dua ederek, bir araba isteyen ve aldığı arabayla bir gün sonra kaza yaparak sakat kalan veya ölen insanların hikâyelerini pekâlâ duymuş veya bizatihi şahit olmuşsunuzdur.
Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere demek ki bir şeyi hırsla istemek yanlıştır. Bu durumla alakalı bir ayette Rabbimiz şöyle buyuruyor:
“…fakat olur ki, siz bir şeyden hoşlanmazsınız; oysa o, hakkınızda hayırlıdır. Olur ki, siz bir şeyi seversiniz; ama o, sizin hakkınızda bir fenalıktır. Allah bilir, siz bilmezsiniz” – Bakara suresi 216. Ayet
Başka bir ayette ise, insanoğlunun bilmeden, istediği şeyin ona hayır getirip getirmeyeceği hususundan habersiz olarak dua ettiğini ve çok aceleci davrandığını söylüyor:
“İnsan hayra dua eder gibi şerre dua eder. İnsan çok acelecidir” – İsrâ Suresi 11. ayet
Akıllı Müslüman böyle hatalara düşmemek için, istediği şeyin hayırlı olup olmadığını kendi bilmediğinden “Rabbim hakkımda hayırlı olanı bana nasip et” diyerek dua eder. Bu müthiş dua yüzünden eğer bir şey sana nasip olmazsa, bil ki o şey senin için hayırlı değildir. Çünkü insan hangi durumda ise, kendisi için hayırlı olan o dur.
Ve yine istediğiniz özel bir şey için dua edeceğinizde, o şey için “Hayırlı” olma şartını dile getirin. Mesela “Yarabbi bana hayırlısıyla bir araba nasip et” Mutlaka böyle bir dua karşılığında edindiğiniz araba sizin için hayırlı olacak, hayırlara vesile olacaktır.
Allah Kimlerin Duasını Kabul Etmez?
Duanın kabul olması için bazı hususlara dikkat etmek gerekir. Sebeplere yapışmadan istemek, kuru bir temennidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: “Çalışmadan dua eden, silahsız harbe giden gibidir” Yukarıda bir duanın kabulü için gereken şartları zaten sıralamıştık. Aşağıda ise duanın kabul edilmemesine sebep olan durumlar vardır. Onlar sırasıyla:
-
Günah Bir Fiili İşlemek ve Bir Farzı Terk Etmek
Haksız yere yapılan dualar kabul olmayacağı gibi bir günahı işleme veya bir farzı terk etme konusunda yapılan dualar da kabul olmaz. Şu hadis bu hususu açıkça ifade etmektedir:
“Zulüm olan bir fiili işlemek veya akrabalık bağlarını koparmak için veya dua ettim de kabul edilmedi demediği sürece müslümanın duası kabul olur.” (Ebû Ya’lâ, Zikir ve Dua, 132, No: 2811)
-
Şirk Karıştırılan Dualar Kabul Olmaz
İbadetlerin yalnız Allah’a yapılması gerekir. Yüce Allah, pek çok ayette duanın, sadece kendisine yapılmasını, kendisi ile birlikte başka ilâhlara dua, ibadet edilmemesini istemektedir. Şu ayetleri örnek olarak zikredebiliriz:
“Allah’la beraber başka tanrıya dua / ibadet etme. O’ndan başka tanrı yoktur. O’ndan başka her şey yok olacaktır. Hüküm O’nundur ve siz O’na döndürüleceksiniz.” (Kasas, 28/88)
“Mescitler, Allah’a mahsustur. Allah ile beraber hiç kimseye yalvarmayın.” (Cin, 72/18)
“(Ey Peygamberim!) De ki: Ben ancak Rabbime yalvarırım ve hiç kimseyi O’na ortak koşmam.” (Cin, 73/20)
Birinci ayette, başka ilahlara, ikinci ayette herhangi bir kimseye dua edilmemesi, üçüncü ayette sadece Allah’a dua edilmesi ve O’na hiçbir şeyin ortak koşulmaması emredilmektedir.
-
Riya Karışan Dualar Kabul Olmaz
Riya gizli şirktir. Duanın riya ve gösterişten uzak olması, ihlâs ile yapılması gerekir. İbadetlerin kabul olması için ihlâs ile yapılması gerekir. Yüce Allah, ibadetlerin ihlâs ile yapılmasını emretmektedir. İhlâs, ibadetlerin kabul olma şartıdır.
-
Kâfirler İçin Yapılan Dualar Kabul Olmaz
Nuh Peygambere kavmi ile birlikte eşi ve bir oğlu da iman etmemişti. Meydana gelen tufanda babasının çağrısına aldırmayan oğlu, gemiye binmemiş, bir dağa sığınır kurtulurum demişti. Buna rağmen Nuh (a.s.) iman etmeyen oğlunun kurtulması için Allah’a şöyle yalvarmıştı:
“Nûh, Rabbine seslendi: ‘Rabbim, dedi, oğlum benim âilemdendir. Senin va’din/sözün elbette haktır ve sen hâkimlerin hâkimisin!” (Hûd, 11/45)
Bunun üzerine yüce Allah, Nuh Peygambere şöyle seslendi:
“Ey Nûh, dedi, o senin âilenden değildir. Çünkü o sâlih olmayan bir amelin sahibidir. Bilmediğin bir şeyi benden isteme. Sana cahillerden olmamanı öğütlerim!” (Hûd, 11/46)
Nuh (a.s.), bu ikaz üzerine şöyle dua etti:
“Nuh; ‘Ey Rabbim! Ben bilmediğim bir şeyi istemiş olmaktan dolayı sana sığınırım. Sen beni bağışlamazsan, bana merhamet etmezsen, ben hüsrana uğrayanlardan olurum’ diye niyazda bulundu” (Hûd, 11/47)
Yüce Allah, şu ayette Peygamberin münafıklar için yaptığı af dilemeyi, kabul etmeyeceğini bildirmektedir:
“Onlar (münafıklar) için ister af dile, ister dileme, onlar için yetmiş defa af dilesen, yine Allah onları affetmez. Böyledir, çünkü onlar, Allâh’ı ve elçisini tanımadılar/inkâr ettiler; Allah, yoldan çıkan kavmi doğru yola iletmez.” (Tevbe, 9/80)
-
Günah İşlerken Yapılan Dualar Kabul Olmaz
Allah’a isyan hâlinde yapılan dualar kabul olmaz. Meselâ içki içerken, kumar oynarken, gıybet ederken, hırsızlık yaparken, yalan söylerken yapılan dualar kabul olmaz. Aynı şekilde haram gıdalarla beslenen insanın duası da kabul olmaz.
Haram gıdalar; insanın inancına, ameline ve ahlâkına olumsuz etki yapar, çünkü haram gıdalar ile beslenen insan, Allah’a isyan hâlindedir. Hem Allah’a isyan edeceksiniz, hem de Allah’tan bir istekte bulunacaksınız. Bu, tezat bir durumdur. Şu hadis, bu gerçeği ifade etmektedir:
“Üstü başı dağınık, toz toprak içinde yollara düşen, ellerini göğe açıp ‘Ya Rabbi! Ya Rabbi!’ diye yalvaran, buna karşılık; yediği, içtiği ve giydiği haram olan, haramla beslenen bir insanın duası nasıl kabul edilir?” (Müslim, Zekât, 65)
-
Gafletle Yapılan Dualar Kabul Olmaz
Kabul olması için duanın şuurlu olarak yapılması gerekir. Çünkü dua bir ibadettir, ibadetler ancak bilinçli olarak ve samimiyetle yapılırsa kabul olur. Şuursuzca ve gafletle yapılan dualar boşa gider. Şu hadis, gaflet ile yapılan duaların kabul olmayacağını beyan etmektedir:
“Biliniz ki, Allah gafil bir kalpten gelen duayı kabul etmez.” (Tirmîzî, De’avât, 66; bk. Hâkim, De’avât, No: 1817, I, 493)
-
Kâfirlerin Duası Kabul Olmaz
İmansız insanların duaları kabul olmaz, çünkü dua bir ibadettir, ibadetlerin kabul olması için iman şarttır. İman olmadan yapılan ibadetler boşa gider, dolayısıyla dualar da boşa gider, kabul olmaz. Bu husus Kur’ân’da şöyle ifade edilmektedir:
“Kâfirlerin duası daima boşa çıkar.” (Râ’d, 13/14; Mü’min, 40/50)
Duanın En Büyük Şartı Nedir?
Doğru Dua Etme Hakkında Önemli Bilgiler adlı konumuza son verirken, en güzel dualar ile alakalı videolar izlemek isterseniz, burayı tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.