Eğilince Baş Dönmesi ve Mide Bulantısı
Eğilince Baş Dönmesi ve Mide Bulantısı; İşin aslı sadece baş dönmesinin veya mide bulantısının onlarca sebebi olabilir. Nitekim aşağıda baş dönmesi ve mide bulantısının sebep olduğu hastalıklardan bahsedeceğiz. Fakat bu konuda esas itibari ile elli yaşlarının üzerinde görülen vertigo hastalığı tanısı üzerinde duracağız.
Nitekim vertigo, sizin veya gördüklerinizin döndüğünü hissetmenize yol açan bir histir. Sıklıkla bulantı, kusma ve denge kaybı bu duruma eşlik edebilir. Vertigo genellikle baş dönmesi olarak adlandırılmaktadır. Ancak gerçekte her baş dönmesi vertigo değildir. Vertigoda ataklar belli belirsiz olabileceği gibi, kişinin günlük işlerini yapmasına engel olacak kadar şiddetli de olabilir. Fakat vertigodan önce, baş dönmesi ve mide bulantısı belirtileri gösteren diğer hastalıklara bir göz atalım.
Baş Dönmesine Neden Olan Hastalıklar
Baş dönmesi pek çok insanın hayatının bir döneminde şikâyet ettiği, oldukça yaygın olan ve vücutta pek çok sistemden kaynaklanabilen bir durumdur. Kişi kendisinin veya çevresinin döndüğünü düşünmekte, bir hareket yanılsaması yaşayarak bu durumdan rahatsız olmaktadır.
Bu tablo, kişinin günlük yaşamını zaman zaman durma noktasına getirebilir, iş ve sosyal yaşamını altüst edebilir. Burada sorunun kaynağının tespit edilerek doğru tedavi planlaması yapılması kişinin hayat kalitesini yükseltir.
Kaldı ki; Baş dönmesi denildiğinde genellikle akla ilk Vertigo gelir; ancak vertigo bir baş dönmesi nedenidir. Vertigo tek başına baş dönmesi anlamına gelmemekte, denge problemlerini de ifade etmektedir. Baş dönmesinin pek çok nedeni vardır. En yaygın olanları ise şöyle sıralanabilir:
01 – Baş Dönmesine Neden Olan Beyin Tümörleri
Beyinde iyi ya da kötü huylu tümörler baş dönmesine yol açabilmektedir. Özellikle beyincik bölgesindeki oluşumlar bunu daha çok tetiklemektedir. Beyin tümörleri her yaşta ortaya çıkabilmektedir. Baş dönmesi konusunda gerekli tetkikler yapılırken bu seçeneğin atlanmaması önemlidir. Doğru bir tedavi planlaması ve tümörün alınması ile baş dönmesi de geçmektedir.
02 – Baş Dönmesine Neden Olan Travmalar
Kişinin kaza geçirmesi, başını bir yere çarpmış olması gibi durumlar baş dönmesine enden olabilir. Bu travmaların yakın zamanda olması şart değildir. Kişi son 1 yıl içinde başını sertçe bir yere çarptıysa bu durum görülebilir ve 1 yıl sonra da ortaya çıkabilir. Travma sonrası vertigolar son derece dirençlidir ve tedavi süreci sabır gerektirir.
03 – Baş Dönmesine Neden Olan Metabolik hastalıklar
Karaciğer hastalıkları, kronik karaciğer hastalıkları, tiroit problemleri ve bazı ilaçların kullanılması durumunda baş dönmesi görülebilmektedir. Sıvı elektrolit dengesi, kan şekeri düzeyi ve kan basıncındaki dengesizlikler baş dönmesine neden olur. Öncelikle bunların kontrol altına alınmalıdır. Hamilelikte de metabolik değişimlerden dolayı baş dönmesi görülebilir. Bu durumda metabolik takip çok önemlidir.
04 – Baş Dönmesine Neden Olan Damarsal Sebepler
Beyinde ateroskleroz yani damar sertliği görülmesi de baş dönmesine neden olabilir. Kolesterol plakları beyin damarlarında bozulmaya neden olur ve baş dönmesi ile dengesizlik ortaya çıkabilir. Vertebral baziler adı verilen damarın yetmezlik tablosu VBY yani enseden geçen kan akışının debisinin azalması da baş dönmesi yapabilir. Bu durumda mutlaka nöroloji uzmanına başvurulmalıdır. İlaç tedavisi ile baş dönmesi kısa sürede kontrol altına alınabilir.
05 – Baş Dönmesine Neden Olan Enfeksiyonlar
Basit bir gribal enfeksiyondan tüberküloz gibi kronik enfeksiyonlara kadar pek çok iltihap baş dönmesi olarak kendini gösterebilir. Mutlaka uzman yardımı alınmalı, vücutta iltihap düzeyi ve niteliği belirlenmeli tedavi buna göre yürütülmelidir.
06 – Baş Dönmesine Neden Olan MS ve Myelin Hastalıkları
MS, beyin ve omurilikteki sinirlerin myelinli kılıflarını etkileyen tekrarlayıcı özelliği olan bir hastalıktır. Genç yaşta ve kadınlarda sık görülür. MS’te aniden baş dönmesi ortaya çıkabilir. Hastalar otururken baş dönmelerini daha rahat kontrol ederken, ayağa kalktıklarında bir tarafa doğru dengesizlik yaşayabilir. MS takibi bu konuda deneyimli bir uzman tarafından yürütülmeli, tedavi aksatılmamalıdır.
07 – Baş Dönmesine Neden Olan Diyabet
Diyabet yani şeker hastalığında beyin hücrelerinin şeker kullanımı bozulur ve enerji alamaz duruma gelirler. Bu durumda bir yan etki olarak baş dönmesi ve denge problemleri ortaya çıkabilmektedir.
08 – Baş Dönmesine Neden Olan Hipertansiyon
Beyin damarları kan basıncı yükselince kendini kanamaya karşı korumak için birden spazma geçerek çaplarını daraltmaktadır. Bu sırada kan debisi düşmekte ve ilk başta en çok kana ihtiyacı olan bölgeler bu duruma bir çeşit itiraz etmektedir. Baş dönmesi de bu şekilde ortaya çıkmaktadır.
09 – Baş Dönmesine Neden Olan Psikolojik Etkenler ve Stres
Kişide duygu durum bozuklukları, baş dönmesi korkusu, stres gibi faktörler de baş dönmesi ve denge problemlerine neden olabilmektedir. Pek çok insanda hiçbir fiziksel neden olmadığı halde baş dönmesi görülebilmektedir. Bu durumda mutlaka psikolojik destek alınmalıdır.
Baş dönmesi ortaya çıktığında kişi kendisi bu durumu anlamlandırmaya çalışmalıdır. Kişi ne yaptığında ya da yapmadığında baş dönmesi ortaya çıktığını düşünmelidir. Başını sağa sola çevirdiğinde baş dönmesi oluşuyorsa bu tablo genellikle daha iyimserdir. Sakin bir şekilde birkaç saat bekleyip doktora başvurmalıdır. İç kulak kristalleri oynadığında yapılan manevrayı kendi kendine yapmamalıdır. Bu durum ciddi sorunlara neden olabilir.
Mide Bulantısına Neden Olan Hastalıklar
Mide bulantısı geçici bir durum olabileceği gibi bazı hastalıların habercisi de olabilir. Mide bulantısı genellikle ağrılı bir rahatsızlık olmasa da kimi zaman kusmanın yanı sıra baş dönmesi, terleme, ishal, karın ağrısı, ağız kuruluğu gibi bazı semptomlarla beraber yaşanabilir
Kusma, midenin refleks ile içerisindekileri yemek borusu ve ağız yolu ile dışarı atmasıdır. Her mide bulantısında kusma eylemi gerçekleşmeyebilir, ancak bazı durumlarda kişi kendiliğinden gelen kusma isteği ile mide bulantısını hafifletebilmektedir.
Mide bulantısı nedenleri sadece mide rahatsızlıklarına bağlı olmayabilir. Bazı yiyecekler ve susuz kalmak mide bulantısına neden olabileceği gibi psikolojik sebepler bunlar arasında yer almaktadır. Mide bulantısının farklı nedenleri arasında şunlar gösterilebilir:
- Mide ve bağırsak enfeksiyonları
- Gıda zehirlenmesi
- Baharatlı ve yağlı yiyecekler
- Aşırı alkol alımı
- Sıvı kaybı
- Kandaki kalsiyum yüksekliği
- Hamilelik
- Psikolojik rahatsızlıklar
- Kötü kokular
- Baş dönmesi
- Araç ve deniz tutması
- İlaç kullanımı
- Kafaya alınan şiddetli darbe
- Migren
- Beyin tümörü
- Tansiyon ve şeker düşmesi
- Çölyak hastalığı
- Bazı kanserler
- Apandisit
- Bağırsak tıkanıklığı
- İç kulak rahatsızlıkları
- Safra kesesi taşı
- Kalp krizi
- Gastrit, ülser ve reflü
- Genel anestezi
- Radyasyon terapisi
- İleri evrede böbrek yetmezliği
Mide bulantısı hisseden bireyler, çok asitli olmayan meyve suyu ya da soda gibi temiz ve hafifçe tatlandırılmış içeceklerden faydalanarak kusmayı engelleyebilirler. Ancak, portakal veya greyfurt suyu gibi çok asitli meyvelerin suları durumu ağırlaştırabilir.
Yemeklerden sonra yoğun fiziksel aktiviteden kaçınmak ve oturma pozisyonunda ya da yana yatar pozisyonda dinlenmek etkili olabilir, çünkü hareket ile aktivite bulantıyı kötüleştirerek kusmaya yol açabilir.
Vertigo Nedir?
Baş dönmesi olarak da bilinen Vertigo, denge kaybı ve sersemlik hissi olarak tarif edilir. Vertigo, özellikle de hareket ederken, eğilip kalkarken ve hızlı hareket ederken kendini gösterebilir. Bu durum, yürürken ve hatta dinlenirken bile bireyde sallanma ya da baş dönmesi olarak ortaya çıkabilmektedir. Vertigo söz konusu olduğunda, denge hissiniz değişime uğrarken düşme tehlikeniz de artar.
Kişide ortaya çıkan belirtilerin başında gelen baş dönmesi (vertigo) tek başına bir hastalık olmamakla beraber herhangi bir hastalığın habercisi olabilir. Bazı durumlarda şiddetli hapşırmalar dahi vertigoyu tetikleyebilmektedir. Bu nedenle, vertigonun altında ciddi hastalıkların yatıyor olma ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.
Göz kararması, baygınlık hissi gibi durumlar halk arasında ‘’baş dönmesi’’ olarak bilinmektedir. Ancak klinik anlamı bakımından baş dönmesi (vertigo), birey hareket etmediği halde bulunduğu konumdaki her şeyin dönüyormuş gibi gelmesidir. Daha açıklayıcı bir örnek verecek olursak; gerçek anlamda başı dönen biri bulunduğu konumdaki duvarları, eşyaları vs. dönüyormuş gibi algılamaktadır.
Vertigonun Nedenleri Nelerdir?
Periferik vertigo iç kulağı etkileyen hastalıkların ve durumların bir belirtisidir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, iç kulak enfeksiyonları, boyun ağrıları, metabolik hastalıklar ve alerjiler vertigo nedenleri arasında yer alır. Stres, uykusuzluk, çok fazla sigara ve alkol kullanımı vertigoya sebep olabilmektedir. Ayrıca aşırı tuz, kafein içeren kola, çikolata ve kahve de periferik vertigonun nedenleri arasında yer almaktadır. Vertigo ayrıca şunlarla da ortaya çıkabilir:
- İç kulak sıvısının orta kulağa sızması
- Kulak ameliyatı
- Orta kulak kemiği büyüme sorunu
- Frengi
- Kulak içinde veya çevresinde zona
- Kas zayıflığına yol açan ataksi
- Geçici iskemik atak
- Serebellar veya beyin sapı hastalığı
Uzun süreli yatak istirahati ve bazı nöbet önleyici ilaçlar, tansiyon ilaçları, antidepresanlar ve hatta aspirin dâhil olmak üzere birçok ilaç yan etki olarak vertigoya neden olabilir.
Vertigo Belirtileri Nelerdir?
Vertigo (baş dönmesi) bazı belirtilerle kendini göstermektedir. Vertigo söz konusu olduğunda kişide görülebilen belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Görme bozukluğu
- Şiddetli ataklar
- Kulakta basınç hissi
- Kuvvet kaybı
- Tansiyon düşmesi
- Mide bulantısı
- Karar verme bozukluğu
- Göz kararması
- Kulak çınlaması
- Vücut dengesizliği
Vertigo ile beraber ortaya çıkan denge bozuklukları, kişinin düşüp yaralanmasına yol açabilir. Bunun yanı sıra, gelişen muhakeme bozukluğu ve zihinsel karışıklıktan ötürü baş dönmesi yaşayan bireyler yürümekte zorluk yaşayabilir, mideleri bulanabilir, hatta korku ve endişe ile baş başa kalabilirler.
Baş ağrıları, çoğunlukla ilaç kullanımı ve yaşam tarzında yapılacak değişikliklerle düzelebilir. Ancak bazı ciddi durumlarda baş ağrısı tedavisi için evvela baş ağrısına neden olan sebeplerin çözümü gereklidir. Şayet geçmiş dönemlerde vertigo (baş dönmesi) rahatsızlığından muzdarip olmadığınız halde, ansızın baş dönmesi yaşıyor ve bu durum uzunca bir süredir düzelmiyorsa, vakit kaybetmeden bir doktora görünmenizde fayda vardır.
Baş dönmesi şikâyetiyle bir sağlık kuruluşuna başvuran hastaların, genellikle ilk önce kulakla ilgili herhangi bir sıkıntıları olup olmadığı kontrol edilmektedir. Bununla birlikte, metabolik tetkikler de söz konusu olmaktadır. Bu süreçte şekerden tutun, kişinin tansiyonuna kadar bütün tetkikler göz önünde bulundurulmaktadır. Buradaki amaç, vertigo ataklarını tetikleyen nedenleri ortaya çıkarmaktır.
Vertigo Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavide asıl önemli olan sorunun kaynağının bulunmasıdır. Vertigoya neden olan hastalık meniere hastalığı ise ilaç tedavisi, ilaç tedavisi yeterli olmadığı durumlarda özel ameliyatlar yapılabilir. Vertigonun nedeni tümör ise ameliyat gereklidir. Enfeksiyona bağlı vertigo oluşumu için doktorlar tarafından önerilen tedavi yöntemi düzenli istirahat ve ilaç tedavisidir.
Kafein, sigara, alkol, stres, tuz tüketimi vb. tetikleyici faktörler hastanın yaşamından uzak tutulmalıdır. Denge egzersizleri vertigo teşhisi konulan hastalar için etkili bir yöntemdir. Aynı zamanda denge merkezini zorlaştıran hareketlerden de kaçınılmalıdır. İç kulak denge organdır. Çoğu baş dönmesi iç kulak kaynaklı sorunlardan meydana geliyor.
Bazen kafa travması sonrası, herhangi bir kafatası kırığı olmadan iç kulak yapılarında sarsıntı ya da iç kulak kristallerinde yer değiştirmeye bağlı olarak baş dönmesi oluşabilir. Doğru teşhis için hastaya yeterli zaman ayrılmalı ve şikâyetleri ayrıntılı dinlenmeli. Bununla birlikte birçok tetkik gerekebilir. Zira tanıya ulaşmak çok kolay olmayabiliyor.
Vertigo Hakkında Sık Sorulan Sorular
Vertigo Atakları Ne Kadar Sürer?
Baş dönmesi (Vertigo) ataklar halinde kendini göstermektedir. Vertigo hastalarında genellikle ilk iki gün şiddetli baş dönmesi, kulakta uğultu, bulantı ve kusma gibi şikâyetler görülür. Ancak bir süre daha geçtikten sonra hastalık kendiliğinden düzelir gibi olur ve neredeyse iki aylık bir süre herhangi bir sıkıntı yaşanmaz. İki ay geçtikten sonra tekrardan bir atak başlar ve aynı belirtiler yeniden kendini göstermeye başlar.
Vertigo Tedavisi Evde Nasıl Yapılır?
Elma sirkesi ağrı kesici özelliği ile her hastalığa karşı etkili olmaktadır. Vertigonun meydana getirdiği baş dönmesini ve ağrısını bir kaşık elma sirkesi ile giderebilirsiniz. Baş dönmesi yaşanan anlarda iki kaşık bal ve bir kaşık sirkeyi karıştırıp için. Bu macun dönme hissini sakinleştirecektir.
Vertigoya Hangi Bitki İyi Gelir?
Alıç aynı zamanda vertigoya karşı da iyi gelmektedir. Alıcı kullanmak için ise bir çay kaşığı kadar alıç yaprağı ve çiçek karışımını bir bardak kaynamış suya atarak bir dakika kadar bekledikten sonra bitkisel çay gibi tüketebilirsiniz. Vertigoya iyi gelen diğer bitkiler ise nane, rezene, ginko, civanperçemi ve ökse otudur
Vertigosu Olanlar Nelere Dikkat Etmelidir?
Vertigodan muzdarip kişilerin en dikkat etmesi gereken unsur, uyku düzenidir. Özellikle de düzensiz uyku, kişinin yeterince dinlenememesine neden olur. Bu durum, başta vertigo olmak üzere pek çok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Bundan dolayı, uyku muhakkak düzene sokulmalıdır.
Bunun haricinde, stresten uzak durmak vertigosu olan bireylerin dikkat etmesi gereken bir başka husustur. Strese girmenize neden olan etmenlerden olabildiğince uzak durmanız gerekir; zira aşırı stres bağışıklık sistemini bir hayli olumsuz etkilemektedir.
Güçlü bir bağışıklık sistemi, hastalıklara karşı dirençli bir vücut anlamına gelmektedir. Bu nedenle, sağlıklı ve taze gıdalar tüketmeye, yağlı, aşırı tuzlu ve işlenmiş gıdalardan uzak durmaya özen gösterilmelidir. Vitamin ve mineral değerlerinin de olması gereken seviyelerde bulunması, bu aşamada yardımcı olabilecek bir başka unsurdur.
Son olarak, vertigo tedavisinin ardından hareketli sporlardan ve ani hareketler yapmaktan imtina edilmelidir. Bu süreçte bolca sıvı tüketilmeli, içeriğinde kafein bulunan yiyecek ve içeceklerden olabildiğince uzak durulmalıdır. Sigara içmeyi bırakmak da bu süreci destekleyecek bir başka önemli konudur.
Vertigo Olduğumu Nasıl Anlarım?
Baş dönmesi vertigo aslına bakılırsa bir illüzyondur. Herhangi bir yer dönmese dahi, vertigosu olan kişiye her şey dönüyormuş gibi gelir. Vertigo olduğunuzu anlamanın da basit bir yolu vardır. Etrafınızda yaklaşık 40 kez dönüp kendinizi serbest bırakın. İşte o an nasıl hissediyorsanız, vertigo da aynen bu şekilde hissettirir.
Bir nevi yer, tavana gelmiş gibi bir hissiyat oluşturur. Eğer etrafınızda herhangi bir dönme vs. yapmadan belirli sürelerle bu şekilde hissediyorsanız, vertigo hastası olma ihtimaliniz vardır. Böyle durumlarda, vakit kaybetmeden muhakkak bir sağlık kuruluşuna başvurmanızda fayda vardır.
Vertigodan Nasıl Kurtulurum?
Bunun için önce tanı gereklidir. Vertigoya neden olan hastalık veya sorun belirlenmelidir. Enfeksiyona bağlı vertigo oluşumu için doktorlar tarafından önerilen tedavi yöntemi düzenli istirahat ve ilaç tedavisidir. Kafein, sigara, alkol, stres, tuz tüketimi vb. tetikleyici faktörler hastanın yaşamından uzak tutulmalıdır. Denge egzersizleri vertigo teşhisi konulan hastalar için etkili bir yöntemdir.
Vertigoya Yürüyüş İyi Gelir mi?
Vertigoya yürüyüş iyi gelir. Yürüyüş aktivitelerinde bulunun. Çünkü yürüyüş denge iyileştirme açısından önemlidir. Genellikle saatte dört kilometre hızla sabah ve akşam otuz dakika kadar yapılan yürüyüşün denge sorunlarını çözmede faydası çok büyüktür.
Vertigo Tedavisinde Epley Manevrası
Eğilince Baş Dönmesi ve Mide Bulantısı adlı konumza son verirken Vertigo baş dönmesi ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.