Et Verimi Yüksek Büyükbaşlar ve Özellikleri
Et Verimi Yüksek Büyükbaşlar ve Özellikleri Günümüz şartlarında özellikle teknolojinin hızla ilerlediği şu zamanlarda hayvancılık sektörü de bu gelişmelere bağlı olarak daha bilinçli ve daha verimli hayvan beslemenin yollarını araştırmıştır.
Nitekim özellikle samanın ithal edildiği ülkemizde, hayvan yemini ve hayvanın beslenildiği süreyi hesaba katmadan bu işe girişmek pek akıllıca olmayacaktır. Etçi sığır ırkları seçilirken de, besiye alınan süre ve bu süre içinde hayvana yedirilen ot, karşılığında ise hayvanın aldığı kilo hesaba katılarak, etçi sığır ırkı tablosu çıkarılmıştır.
Hemen aşağıda et tutan sığır ırklarının isimleri ve özelliklerini sırasıyla inceleyebilir. Size uygun olan hayvanı seçebilir veya besisini yapabilirsiniz.
Büyükbaş Hayvan Nedir?
Et bakımından yüksek miktarda eti olan ve canlıyken de oldukça büyük olan ve eti yenilebilen evcil hayvanlara büyükbaş denir. İnek, dana, öküz, deve gibi hayvanların tümüne büyük baş hayvan denir. Ülke ekonomisinde de oldukça iyi bir yer alan bu hayvanlar birçok bölgemizde geçim kaynağıdır. Bu nedenle büyükbaş hayvancılık hemen hemen her ilimizde bulunmaktadır.
Genellikle çiftçilik yapan birçok köylü büyük baş hayvana sahip olup bu hayvanların sütünü veya besiye alıp etini satarak ev ekonomisine yardımcı oluyor. Ayrıca bu işi büyük ticari faaliyete dönüştüren birçok firma da bu köylülerden süt alıyor. Alınan sütlerin fabrikalarda yağları ayrıştırılıp peynir ve yoğurt yapımına ayrılır.
Büyük Baş Hayvanlar Hangileridir? Şeklinde verilen sorulara en iyi cevaplar inek, manda, öküz, deve gibi eti ve sütü ile ticari faaliyetlerde kullanılanları söyleyebiliriz. Bu tür hayvanların doğal olarak da bakım yerleri genellikle iklimi uygun olduğu için iç Anadolu ve doğu Anadolu bölgesidir.
Macar Sığırı ve Özellikleri
Macaristan kökenli eski bir sığır türüdür. Macar ovalarından köken almıştır ve ekstansif yetiştiriciliğe çok iyi uyum sağlamıştır. Macar grisi uzun ve incedir. Öküzler 145-155 cm uzunluğa ve 800-900 kilo ağırlığa; inekler ise 135-140 santim uzunluğa ve 500-600 kilo ağırlığa ulaşabilir.
Renk gümüş beyazdan kül rengine kadar görülebilir. Buzağılar kırmızımsı-sarımtırak renk kürkle doğarlar. Macar grileri dinç, gösterişsiz, kolay yavrulayan ve uzun yaşayan sığırlardır. Boynuzları yukarı doğru, eğimli ve uzundur.
Angus Sığırı ve Özellikleri
Anavatanı İskoçya’dır. 1800 lü yıllarda boynuzsuz angus “Doddies” olarak anılırken; Hugh Watson Angus birliğini kurmuştur. Angus ırkını önemli kılan en önemli özellik etinin kalitesidir. Amerika birleşik devletlerinde etçi sığır ırklarının çoğunluğunu angus sığırları oluşturmaktadır. Çünkü diğer etçi ırklarına göre angus ırkı daha kaliteli et üretimine olanak verir.
Angus etinin tercih edilmesindeki en önemli özellik et yağ oranının düşük olmasıdır. Diğer ırklarda yağ oranı %35-36 lara kadar varırken angus etinde bu oran %6-7 civarındadır. Angus etinde mermerleşme (yağın kas lifleri arasındaki dağılımı ) mükemmeldir. Ayrıca Angus diğer cinslere göre çok hızlı gelişim göstermektedir.
Belçika Mavisi ve Özellikleri
Belçika orjinli bir türdür. Belçika mavisinin heykelimsi, yoğun kaslı görüntüsü, çift kaslı olarak da bilinir. Çift kaslı fenotipi kalıtsal bir durumdur ve kas hücrelerinin hacminin artışı yerine (hypertrophy) kas hücrelerinin (iplikçiklerinin) sayısının artması sonucu (hyperplasia) oluşur. Bu kalıtsal durum “Piedmontese” türü sığırlarda da bulunur.
Her iki türdeki sığırların da yemi kasa çevirmede üstün yetenekleri vardır bu da bu tür sığırların etlerinin yağ oranın düşük olmasını sağlar. Belçika mavisi ismini türün tipik gri-mavi alaca görüntüsünden almış olmasına rağmen kılları beyazdan siyaha kadar farklılık gösterebilir. Ülkemizde bu ırk yetiştiriciliği henüz yoktur.
Brangus Sığırı ve Özellikleri
Brangus ırkı 1912’de Amerika’daki yetiştiriciler tarafından 3/8 Brahman ırkı, 5/8 Angus ırkı sığır’dan oluşturulmuştur. Buradaki amaç Angus kadar karkas özelliği ve güçlü yapısından; Brahman kadar zor şartlara dayanıklılık, yüksek döl verim özelliği ve birçok sığır ırklarından daha gelişmiş annelik içgüdüsünden faydalanmaktır. Rengi siyah veya kırmızıdır. Erkek ve dişileri doğuştan boynuzsuzdur.
Brahman Sığırı ve Özellikleri
Hindistan kökenli olan Brahman sığırı “Bos indicus” türünden gelmiştir. Olağan üstü yaşam kabiliyetine sahiptir. Az beslenmede, hastalıkta, zor hava şartlarında ve bakımsızlığa çok dayanıklıdır. Bu özelliklerinden dolayı yerli halk bu sığır ırkına ” Hindistan’ın kutsal ineği ” derler. En belirgin özelliği boynunun üzerindeki hörgücüdür. Gri, kırmızı ve siyaha yakında renklerde olurlar. Çoğunluk gridir. Erkekler bir veya iki ton daha koyu renktedirler. Köklü ve gelişmiş boynuzlara sahiptir.
Piedmentosa Sığırı ve Özellikleri
Anavatanı kuzeybatı İtalya’dır. Ancak DNA analizlerine göre bu ırk 20.000 yıl ötesinden Hindistan ve Pakistan’dan gelme olduğu söylenmektedir. Etinin az yağlı ve buna rağmen yumuşak olması etinin kalitesini arttırmıştır. Bu ırkın sahip olduğu ” Çift lender gen” (Çift kas geni) özelliğinden dolayı kas yapısı kuvvetli, bu sebepten olağan üstü ete dönüşür.
Bir diğer gen özelliği etin yağlanmasını önler. Saf ırk piedmentosalar beyaz veya gri renkte olurlar. Erkekler dişilere göre bir veya iki ton daha koyu renkte olurlar. Göz, ağız ve kulak çevresi siyahtır. Sakin yapılı ve etçil ırklar içinde süt verim özelliği zayıf değildir. Tescilli, yüksek kaliteli ete sahiptir yukarıda da ifade ettiğimiz gibi en önemli özelliği en yumuşak ete sahip olmasıdır.
Hereford Sığırı ve Özellikleri
Adını İngiltere’nin güneybatı bölgesindeki herefordshire vadisinden almıştır. 17. yüzyıldan sonraları bu vadiden Dünya’ya yayılmıştır. 19. yüzyıl itibari ile Kanada, ABD, Arjantin, Brezilya, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve Almanya gibi ülkelerde yetiştirilmiştir. Kırmızı – kahverengi rengindedir. Mutlaka başı, boynu, alnı, göbek altı, ayak eklemleri ve kuyruk tüyü beyaz olur. Hem boynuzlu (İngiliz tipi) hem boynuzsuzdurlar. Kırmızı – kahverengi rengindedir.
Shorthorn Sığırı ve Özellikleri
Anavatanı İngiltere’nin Durham ile York bölgesi civarındandır. 18. yüzyılda Durham ırkı ile shorthorn melezleştirilerek etçil özelliği artırılmıştır. Shorthorn hem etçil hem sütçü ırklar arasında gözde bir yere sahip olmuştur. Renk kırmızı – beyaz ve tonlarındadır. Ağız çevresi beyazdır. Kısa yüzlüdür. Orta boylu sallı yapıdadır. Sağlam tırnak yapısına sahiptir. Sakin yapılıdır. Zor şartlara uygundur. Boynuzsuz veya kısa boynuzludur. Döl verimi yüksektir. Kolay doğum özelliğine sahiptir. Kırmızı holstein’le melezlemede süt miktarı artırılır.
Limousine Sığırı ve Özellikleri
Anavatanı Fransa’nın güney batısındaki Limousin bölgesidir. Ülkemizde direk limuzin sığırı diyerek adlandırılır. Renkleri açık ya da koyu kızıldır. Ağız ve göz çevresi açık renktedir. Çok rahat ve sakin yapısından dolayı sürüye uygundur. Doğum kolaylığı özellikle ön plandadır. Et bağlama özelliği olağan üstüdür. Etinin az yağlı oluşu, et kalitesinin yüksek olmasını sağlar. Kas yapısı iyidir. Et randımanı üst seviyededir. Avrupa’nın en tepe genetik ırkı olarak kabul görmüştür.
Charolais Sığırı ve Özellikleri
Ülkemizde şarole olarak adlandırılan bu ırkın anavatanı Fransa’daki Charolais bölgesidir. Adını da oradan almıştır. Sarımsı üzerine beyaz kaplanmış gibi renktedir. Hem boynuzlu hem boynuzsuz tipleri vardır. Zor şartlara dayanıklıdır. Süt ırkları ile melezlemeye uygundur. Bunun sonucunda buzağıların kas yapısının artışı gözlenir. Uzun ömürlüdür. İyi bakımla 12 buzağı alınır. 750 kilo civarına kadar yağlanma belirgin olmaz. Ağırlık artışı bir günde 1400 gramı bulur.
Simental Sığırı ve Özellikleri
Halk arasında da simental olarak bilinen bu ırkın anavatanı İsviçre olmakla beraber daha çok Avusturya ve Almanya’da yetiştirilmektedir. Kombine sığır ırkı olma özelliği taşıyan Simental hayvanlar Holstein Sığırı gibi sütü için besiye alınsada en çok eti için yetiştirilmektedir. Fakat biz sütü içinde beslenen bu ırkı yine de burada etçi ırklarla beraber bahsetmeyi uygun bulduk.
Simental hayvanlar görünüm olarak albenisi olan sığır ırklarındandır. Baş tipik olarak beyazdır. Beden kırmızı beyaz alaca ve kırmızı lekeler farklıdır ayrıca sarı alaca renkleri ile ayrı bir görüntüye sahiptir. Bu yönü ile sığır yetiştiricilerinin hep ilgisini çekmiştir. Simental
Simental hayvanlar besi için aranılan sığır ırklarındandır. Besiye alınan simental danalar günlük canlı ağırlık artışı yaklaşık 1100 ile 1300 gr olmaktadır. Aynı zamanda ülkemizin iklim ve çevre şartlarına uyumu dolayısıyla tercih edilmektedir. Simental hayvanlar et randımanı bakımından iyidir. % 60 – 62 civarında et randımanı oluşmaktadır.
Etçi Sığır Irkları Video
Et Verimi Yüksek Büyükbaşlar ve Özellikleri adlı konumuza son verirken sığır ırklarıyla alakalı başka videolar için buraya tıklayarak izleyebilirsiniz