Büyükbaş Hayvanlarda Uzayan Tırnak Çilesi

Büyükbaş Hayvanlarda Uzayan Tırnak Çilesi

Büyükbaş Hayvanlarda Uzayan Tırnak Çilesi; yeryüzünde yaşayan üç tür canlı vardır. Bitkiler, hayvanlar ve insanlar, Allah bitkileri ve hayvanları biz insanların istifadesine sunmuş, bizleri onların üzerinde hükümran kılmıştır. Fakat bu demek değildir ki, kendi halinde büyüyen bir çiçeğin üzerine basarak geçesin veya ağzında bir buğday tanesi taşıyan karıncanın ağzından hiç sebepsiz buğday tanesini alasın.

Hazreti Ali diyor ki, “Bana dünyayı verseler, karşılığında bir karıncanın ağzındaki buğday tanesini haksız yere alarak karıncaya zulmetmem” Birde şimdi etinden sütünden ve kaslarından faydalandığımız evcil hayvanlar var ki, onlara zulmetmek, onlara haksızlık etmek nasıl bir vebal olur bilemiyorum.

Bunları neden söylüyoruz? Çünkü aşağıda izleyeceğiniz videoda, tırnakları uzadığı için, yürüyemeyen, hatta adım atamayan cins bir atın halini göreceksiniz. Hâlbuki bu at için bir nalbant çağırsalar en azından altı ayda bir çağırsalar nalbant atın tırnaklarını törpüleyerek bu kadar uzamasına fırsat vermeyecek.

İşin aslı bu at doğada olsa, kendi halinde yaşasa, tırnakları böyle uzamaz. Çünkü koşar, yürür; dağa, taşa ve toprağa sürtünmeden dolayı tırnaklar yıpranır ve uzayamaz. Fakat evcil olarak bakılan dana, sığır, eşek ve at gibi hayvanlar aylarca ahırda hareketsiz tutuluyor.

Hayvanlar bağlandıkları yerden bir santim bile kıpırdayamıyor. Sürekli hareketsiz bir şekilde beklemelerinden dolayı tırnakları uzayarak, hayvanların yürümelerine, hareket etmelerine imkân vermez.

Büyükbaş da Uzayan Tırnakların Zararı Nelerdir?

Aslında sadece bir attan bahsedecek olsak, tırnak yerine ona toynak derdik. Fakat danaların tırnağına kimi yörelerde tırnak dendiğinden bizde tırnak demeye devam ederek, büyükbaş hayvanların tırnaklarının uzamasında ne gibi sorunlar oluşur ve tırnak uzamasının ne gibi zararları olur sırasıyla inceleyelim

Nitekim büyükbaş hayvanların altı ayda bir tırnak kesimi ve bakımı yapılması gerekiyor. Süt ve et verimi için bu bakımlar çok önemli. Ayağından rahatsız olan hayvanlar, ağrı nedeniyle yemliğe gitmek istemez, yürüyüş bozuklukları meydan gelir.

Ayrıca uzayan tırnaklar arasında ahır pislikleri toplanarak, tırnak enfeksiyonlarına yol açar. Bu da topallıklara, süt veriminin azalmasına ve hayvanın zayıflamasına neden olur. Tırnağı kesilen hayvan rahatlar ve verimi artar.

Büyükbaş Hayvanlarda Tırnak Bakımı Nasıl yapılır?

Büyükbaş hayvancılık ile uğraşanlar tırnak bakımı yapmadığı zaman ekonomik olarak kayıp yaşamaktadır. Büyükbaş hayvanlarda kilo çok önemli bir etkendir. Tırnak bakımının yapılmadığı süre boyunca hayvan kilo kaybetmeye başlar, süt verimi azalır ve birçok sığır erkenden damızlıktan ayrılır.

Genellikle bu tarz durumlar hareketsizlikten dolayı ahır hayvanlarında meydana gelmektedir. Büyükbaş hayvanlarda tırnak bakımı ekonomik ve zahmetsiz bir iştir. Tırnaklar haftalık takip edilip periyodik olarak kesilmelidir. Ayrıca mera sonrasında ahıra alınan hayvanların tırnaklarının arasına sıkışabilecek yabancı ve sert cisimlerin girip girmediği kontrol edilmelidir.

Boğalarda tırnak kesimi yılda üç veya dört kez yapılmalıdır. Bunun nedeni tırnak bakımı ve hayvanın ayak sağlığı aşım kabiliyeti ile yakından ilişkilidir. Büyükbaş hayvanlarda aşırı uzun ve kalın bir tırnağın kesimi oldukça basit bir işlemdir. Tırnak ucu ve yüzey kısmının bölümleri tırnak kerpeteni ile alınır. Daha sonra tırnak makası yardımı ile fazlalıklar kesilir.

Tırnak kesimi sırasında tırnağı biraz uzun bırakmak daha iyidir. Aşırı kesim sonucunda canlı dokuya zarar verebilirsiniz. Canlı dokuya zarar verdiğiniz zaman kanama başlar ve enfeksiyon riski ile karşı karşıya gelebilirsiniz. Bu da hayvanda ölümcül hastalıklara yol açabilir.

Süt inekleri ve besi danalarında tırnak bakımı sıkça yapılmalıdır. Ahır şartları ve durumuna göre tırnak bakımının altı ayda bir yapılması gerekmektedir. Tırnak kesimleri ise yılda iki kez olmalıdır. Normal ve bakımı düzenli yapılan büyükbaş hayvanlarda tırnak uzaması ayda 5 ile 13 milimetre arasında değişmektedir.

Tırnak bakımının yapılmasının en önemli nedeni büyükbaş hayvanlarda hayvanın ağırlığının tırnak tabanlarına eşit olarak dağılmasını sağlamaktadır. Aksi takdirde tırnak tabanındaki değişen yük dağılımı sonucunda şekil bozuklukları meydana gelir.

Öte yandan bağlı olan ahır hayvanlarının tırnak problemlerini en aza indirebilmek için, aşağıdaki maddeleri uygulamaya özen göstererek, hayvanınızdan en iyi verimi alabilirsiniz:

Eğer bir gün yolunuz canlı hayvan pazarına düşerse, yıllarca sütünü sağarak, sütünden istifade ettikleri ineklerin bakımsızlıktan uzamış, upuzun tırnaklarıyla güçlükle yürütülerek satılması için pazara getirildiğine şahit olursunuz.

Hâlbuki yıllarda sütünü sağıp istifade ettiğiniz ineğinizin neredeyse yok denecek kadar az olan bir ücretle tırnaklarını kestirebilir veya her gün sert zeminde birkaç sat yürümesine müsaade edebilir veya kimi yörelerde tamamen ücretsiz olan tırnak kesme hizmetinden, sütünü sağıp istifade ettiğiniz hayvanınızın faydalanmasını sağlayabilirdiniz.

Düşünüyorum; insanoğlu gerçekten hem çokça zalim, hem vefasız. Mamafih; yıllarca sağılarak sütünden istifade edilen ve sonunda upuzun tırnaklarıyla zoraki, topal aksak yürütülerek pazara getirilip, kasaba teslim edilen sağmal inekleri gördüğümde, insanoğlunun zalim olduğunu çok daha iyi anladım.

Atın Uzayan Tırnaklarının Bakımı

Büyükbaş Hayvanlarda Uzayan Tırnak Çilesi adlı konumuza son verirken, büyükbaş hayvanlarda tırnak bakımı ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, burayı tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.