Bulgurun Faydaları ve Özellikleri Nelerdir?
Bulgurun Faydaları ve Özellikleri Nelerdir? Ortadoğu ve Anadolu’da bilinen ve bolca yapılan bulgur neredeyse bu topraklar üzerinde 3000 yıldır tüketilmektedir. Öteden beri şehirlinin beyaz pirinç pilavına nazaran, daha halkça, daha köylü, daha garip kalmayı başarabilen bir yiyecektir.
Öteden beri hele de köylük yerlerde, tarlalarda, işçiler arasında tereyağıyla pişirilmiş bulgur pilavı yanında da yumruğunu vurup kıracağın kuru soğan varsa, bir de üstüne buz gibi yayık ayranı içebiliyorsan; sanki 3000 yıllık mirası sahiplenmiş ve bir mirası yaşamış gibi oldun demektir.
Kaldı ki bulgur pilavı, özellikle ülkemizde tüketilen pirince nazaran çok sağlıklıdır. Pirinç pilavı glisemik indeksi yüksek bir yiyecektir. Şeker hastalarına pirinç yasak olduğu halde, bulgur özellikle tüketmeleri için tavsiye edilmektedir.
Bulgur, Anadolu topraklarında yetişen buğdaydan yapılmaktadır. Bulgurun üretimi için çoğunlukla sert bir buğday olan; durum buğdayı çeşidi tercih edilmektedir. Durum buğdayı; yüksek protein, yüksek glüten mukavemeti ve homojen altın rengi sebebiyle makarna ve bulgur gibi ürünlerin yapımında kullanılmaktadır.
Bulgur Nedir?
Bulgur, kurutulmuş, kırık buğdaydan yapılan yenilebilir bir tahıl tanesidir. En sık durum buğdayı kullanılır, ancak siyez gibi diğer sert buğday türleri de kullanılır. Buğdayın temizlenmesi, kaynatılması, kurutulması, kabuğunun soyularak değişik tipte değirmenlerde öğütülmesi ile elde edilen bulgurun yeri apayrıdır. Pişirildiğinde kuskus veya kinoaya benzer çiğnenebilir bir kıvama sahiptir.
Tam buğday ürünü olan bulgur, iyi bir diyet lifi, protein, demir ve B6 vitamini kaynağıdır ve glüten içerir. Ticari bulgur genellikle durum buğdayından yapılır, ancak yukarıda da ifade ettiğimiz gibi diğer buğday türleri de kullanılabilir.
Tam tahıllar yediğinizde, bitkinin sunduğu tüm besin maddelerini alırsınız. Buna karşılık, rafine buğday ürünlerinin besin değeri daha düşüktür, çünkü besin açısından zengin tohum ve kepek uzaklaştırılır ve geride sadece karbonhidrat ağırlıklı endosperm kalır.
Geleneksel olarak bulgur, tam buğday tanelerinin çatlayana kadar kısmen kaynatılması, güneşte kurutulması ve daha sonra taş değirmende çeşitli boyutlarda öğütülmesiyle hazırlanır. Endüstriyel olarak hazırlanmış bulgur yarı kaynatılır, daha sonra fırında kurutulur ve öğütülür ve hassas derecelere mekanik olarak elenir.
Bulguru pişirmek için ürün genellikle pirinç veya diğer tahıllara benzer şekilde kaynatılır, ancak aynı zamanda kızartılabilir, kavrulabilir, fırınlanabilir veya sadece ıslatılabilir. Bulgur zaten kısmen pişmiş olduğu için diğer tam tahıllara göre daha kısa sürede hazırlanır ve raf ömrü daha uzundur.
Kaç Çeşit Bulgur Vardır?
Sarı bulgur ve esmer bulgur olmak üzere iki ana sınıfa ayrılmaktadır. Daha sonra bu gruplar büyüklüklerine göre; iri pilavlık bulgur, pilavlık bulgur, köftelik diğer bir ismi ile düğürcük bulgur, Midyat bulguru ve çiğ köftelik bulgur olarak sınıflandırılmaktadır. Köftelik bulgur Gaziantep yöresinde “simit” ismiyle bilinir.
Bulgur rengini buğdaydan alır. Bulgur sadece su ve buğdaydan oluşur ve rengi tamamen doğaldır. Sarı bulgur; Anadolu’nun sert durum buğdayından oluşur. Bu yüzden rengi sarıdır. Fakat esmer bulgur, esmer bezostiye buğdaydan oluşur. Bu yüzden de rengi daha koyudur. Kısacası renk farkı ham maddeden kaynaklanmaktadır. Renkleri farklı olan bu ürünlerin lezzetleri de birbirinden farklıdır.
Türkiye’de yaklaşık olarak 500 adet bulgur fabrikası bulunmaktadır Ülkemizde yıllık ortalama bulgur tüketimi kişi başı on iki kilogram kadardır. Ülkemizdeki başlıca bulgur üreticileri; Gaziantep, Karaman, Mardin, Çorum ve Urfa’dır.

Bulgurun Faydaları Nelerdir?
Oldukça yüksek miktarda lif içermesi bulguru bağırsak çalışmasından önemli bir pozisyona getirmiştir. Liflerin ayrıca tok tutucu bir özelliğe sahip olması, bulgura kilo kontrolünde de önemli bir rol yüklemiştir. Dünya Sağlık Örgütünün belirttiği üzere günde otuz gram civarında lif ihtiyacımız bulunmaktadır.
Yapısındaki B1 vitaminleri; sinir ve sindirim sistemimizin güçlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Ayrıca bu vitaminin, beriberi hastalığının önlenmesinde düzenli tüketilmesi gerekmektedir. Bulgur bütün bunların dışında yapısında içerdiği folik asit sayesinde hamile annelerin bebeklerinin zekâ seviyesini ilerletme de oldukça gereklidir.
Bulgurun glisemik endeksini düşük olması sebebiyle, bulgur uzun süre tok tutar, kana yavaş karıştığı içinde diyetlerde kullanılabilecek bir üründür. Ayrıca da şeker hastalarına tavsiye edilir. Ayrıca salatalarda, sıcak ve soğuk yemeklerde kullanılan bir malzeme olması nedeniyle oldukça çeşitlilik sunan bir üründür. Aşağıda bulgurun faydaları maddeler halinde sıralanmıştır:
- Su ihtiyacını arttırır, su içilmesini sağlar.
- Yüksek oranda lif içerir.
- Kan şekerini dengeler.
- Diyabetik hastalar için birebirdir.
- Bulgur kandaki yağ oranını düşürür
- Doymamış yağ oranına sahiptir.
- Tokluk hissi verir. Kilo aldırmaz.
- Kalp için oldukça yararlıdır.
- Sindirimi kolaydır.
- Kanserli hücreleri yok eder.
- Karbonhidrat değeri düşüktür.
- Protein değeri yüksektir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Sindirim sistemini çalıştırır.
- Bağırsak kanseri riskini azaltır.
- Kabızlığı önler.
- Kalp damar için sağlıklıdır.
- Şekerin düşmesini sağlar.
- Doyuruculuğu fazladır.
- Krom, magnezyum ve çinko içerir.
- Kolesterol içermez.
- Zihinsel yorgunluklara iyi gelir.
- Kemiklerin güçlenmesini sağlar.
- En sağlıklı bakliyatlardan bilinir.
- Kansızlık sorununun çözülmesini sağlar.
Bulgurun en önemli özeliklerinden biri de bulgur radyasyonu emmez ve radyasyona karşı dayanıklıdır. Bu nedenle bazı ülkelerde nükleer savaşlara karşı, askeri ve sivil amaçlar için stokta tutulan ürünlerdendir. Ayrıca bulgur pişirme ve kurutma işlemlerinden dolayı, küf oluşumuna karşı dayanıklıdır ve raf ömrü diğer ürünlerden daha uzundur.
Bulgur Gaz Yapar mı?
Bulgur pilavı ülkemizde sevilen bir pilav türüdür. Önemli bir protein kaynağı olan bulgurun tüketimi de yaygındır. Ancak midede şişkinlik ve gaz problemi yaptığı için bazı kişiler tarafından sınırlı tüketilmektedir. B12 dışında bünyesinde tüm B vitaminlerini toplayan, kolesterol içermeyen sindirimi rahatlatan bu sağlıklı pilav türünü gaz yaptığı için yemeyenlere önerimiz, bulgur pilavının yanında C vitamini içeren bir besin tüketmeleridir.
Yani limon, portakal gibi C vitamini içeren yiyeceklerle birlikte bulgur pilavı yerseniz gaz sorunu yaşamazsınız. Bulgur pilavının midede şişkinlik yapmasına da çözüm bulabilirsiniz. Bulgur pilavını küçük porsiyonlar halinde yemek ya da akşam yemeği yerine öğle yemeğinde tercih etmek sorununuzu çözecektir.
Çünkü akşam yemeğinde bulgur pilavı yediğinizde yatma vakti yakın olduğundan, midenize dokunabilir. Bağırsak kanserini önleyen, lif zengini olduğu için tok tutan, pirinç pilavına göre daha besleyici olan bulgur pilavını tüketmek için böyle çareler üretebilirsiniz.
Bulgurun Zararları Nelerdir?
Sağlık açısından güvenilir bir besin kaynağı olan bulgurun yapılan araştırmalara göre vücut için her hangi bir zararının olduğu belirtilememiştir. Ancak her gıdada olduğu gibi aşırı tüketimlerde ufak tefek yan etkilere neden olabilir.
Bulgur aşırı tüketildiğinde gaz problemi oluşturabilir. Aşırı gaz karın ağrısına ve kramplara yol açabilir. Mide ile alakalı problemi olan kişilerde mide ağrısına yol açabilir. Yine çölyak hastaları bulgur ve türevlerinden uzak durması gerekmektedir.
Bulgur son derece faydalı bir gıda olmasına rağmen; eğer daha öncesine bağlı bir böbrek rahatsızlığınız varsa bulgur tüketmek bu konuda fazla tavsiye edilmeyebilir. Yine safra kesesi rahatsızlığınız varsa bu konuda hekime danışmanızda fayda vardır.
Tüm bunlar çok nadir görülebilecek yan etkilerdir. Bulgur vücut için her hangi bir zararı olmayan en güvenilir besin kaynaklarından biridir. Kararınca tüketilen her besin ve doğal her gıda insan vücudu için şifa mesabesindedir.
Bulgur Pilavının Vücuda Etkileri

Bulgurun Faydaları ve Özellikleri Nelerdir? adlı konumuza son verirken, bulgurun faydaları ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, burayı tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.