Koşmanın Faydası ve Sağlığa 9 Önemli Yararı

Koşmanın Faydası ve Sağlığa 9 Önemli Yararı

Koşmanın Faydası ve Sağlığa 9 Önemli Yararı; eski insanlar hareket etmenin, hareketli yaşamının önem ve mahiyetini tıp bu kadar gelişmediği halde çok iyi kavramış olmalı ki, “Çalışan demir paslanmaz” gibi deyişlerle hareketli olmanın önemine vurgu yapmıştır. Nitekim insan vücudu çalışmaya, hareket etmeye göre dizayn edilmiş bir yapıya sahiptir. Aslında sadece insan değil, hayvanlar içinde böyledir.

Düzenli olarak koşmanın insan için sadece fiziki getirisi yoktur. Fiziki gelişmenin yanından koşmak, ruhen de gelişmeye ve iyi hissetmeye sebep olur. Düzenli olarak koşu yapan insanlar gün boyu kendilerini dinç ve enerjik hissettik gibi, kalp ve damar hastalıkları gibi asrın en büyük hastalığına yakalanma riskini yarı yarıya azaltır.

Ayrıca düzenli olarak koşmaya devam eden insanlarda insülin direnci, diyabet 2, kan dolaşım bozuklukları, kolesterol ve trigliserit gibi kan yağları normal seviyelerine döner. Herhangi bir maliyeti olmadan yapabileceğiniz en etkili sporlardan biri olan koşu, hızlı bir metabolizmadan, cinselliğe kadar, birçok probleme fayda sağlar.

Koşmaya Başlayınca Ne Olur?

Koşmaya başlar başlamaz kaslar vücudun gün içinde tüketilen yiyeceklerden aldığı enerjiyi kullanmaya başlar. İlk kullandığı enerji kaynağı ise, kanda fazladan bulunan yağ ve şekerlerdir. İşte bu yüzden koşmanın yararları arasında yüksek kan şekerini düşürmek de var. Ayrıca ilk bir buçuk dakikada vücut fazla glikozu hızla emer ve yavaş yavaş kaslarda laktik asit salgılanır.

Sonraki beş dakikada ise Kalp atışı ve kan akışının yanı sıra nefes alıp verişler hızlanır. Çünkü glikozu en verimli şekilde kullanmak için kas hücreleri daha fazla oksijene ihtiyaç duyar.

Eğer büyük adımlarla koşuyorsanız başta kalça, bacak ve karın kasları olmak üzere bedendeki neredeyse her kas aktif olarak çalışmaya başlar. Yağlar da dâhil olmak üzere hızla kalori yakımına başlanır. Ortalama boy ve kiloda olan birinin koşarken on dakikada yüz kalori yakar.

Bu safhada ayrıca vücut sıcaklığı hızla yükselmeye başlar. Ter bezleri vücut dengesini korumak ve aşırı ısınmayı önlemek için var gücüyle çalışır. Hal böyle olunca terleyerek vücut toksinlerden de kurtulur. Vücut yağ ve glikoz yakmaya, oksijen ihtiyacını gidermeye devam ederken siz de kendinizi çok daha güçlü hissedersiniz.

Ancak yorulduysanız ve koşmaya devam edemiyorsanız vücudunuzun ihtiyacı olan enerji sağlanamıyor demektir. Hal böyle olunca oksijeni yeteri hızda alamazsınız ve laktik asit birikmeye başlar. Bu da kendinizi yorgun ve bitkin hissetmenize neden olur.

Yarım saatlik bir koşudan sonra, koşmayı bırakıp yürümeye başlayarak nefes alıp verişinizi normale döndürmeye başlayın. Egzersizin sonunda enerji dolu hissederseniz sakın şaşırmayın. Ayrıca bu son aşamada dopamin düzeyi arttığı için çok daha mutlu ve keyifli olacaksınız.

Gördüğünüz gibi otuz dakika da olsa koşmanın yararları bitmiyor. Yapılan araştırmalara göre her gün düzenli olarak koşanların başta kanser gibi ciddi sağlık problemleri olmak üzere pek çok hastalıktan korunduğu kanıtlanmıştır.

Ne Zaman Koşmak Gerekir?

Uzun bir koşu antrenmanı ile son öğün arasında en az 2 saatlik bir boşluk olmalıdır. Bu süre sindirim sistemi çevresinde toplanan kanın yeniden kas iskelet sistemine yönelmesi için de gereken süredir. Koşu öncesinde 150-200 kalorilik yüksek karbonhidrat içerikli bir atıştırmalık tüketilebilir. Koşu esnasında da her saat için 30-60 gram karbonhidrat içeren bir besin tüketilebilir.

Bir saat süren bir egzersiz sonrası kasların toparlanma sürecini hızlandırması için dörtte bir oranında protein içeren bir karbonhidrat (250 ml çikolatalı süt) tüketebilirsiniz.

Özellikle şekeri ve kolestrolü olanlar, mutlaka yemekten iki saat sonra koşmalıdır. Koşmanın veya yürümenin şekeri ve kolesterolü olanlara en faydalı olduğu zaman, yemekten iki saat sonraki yapılan koşudur.

Koşmanın Faydaları Nelerdir?

Vücudun egzersiz öncesi esnekliğinin sağlanması çok önemlidir. Hareket ve esnekliği kombine eden dinamik ısınma oksijen ve kan akımını artırıp, eklem hareket açıklığını da destekleyerek sakatlıklardan korunmada ciddi destek sağlıyor.

Koşudan önce tempolu yürüyüşle başlayarak, gittikçe hızınızı artırmanız ve bir süre sonra koşuya dönmeniz ısınmanız için yeterli olacaktır. Aşağıda ise koşu yapmanın faydaları maddeler ve açıklamalarıyla beraber zikredildi:

• 01 Koşmak kemikleri kuvvetlendirir

Koşu darbeli bir spordur; vücut her adımda bir darbe alır. Sezgilerimiz bize darbeden uzak durmamızı söyler. Gerçekten de darbenin fazlası kas, kemik ve eklem yaralanmalarına yol açar. Öte yandan kararında darbe kemik dokusunun mineral yoğunluğunu arttırarak gelişimi teşvik eder. İşin püf noktası ise hızı ve mesafeyi birden bire arttırmadan vücudu hafif hafif zorlamaktır.

Fakat özellikle ayaklarda, dizde, kalçada, belde; içe doğru basma, ayak başparmağında şekil bozukluğu, çekiç parmak, çengel bacak, fıtık gibi kemik ya da eklem sorunları varsa koşmak faydadan çok zarar getiriyor olabilir.

Bu nedenle bu tip sağlık sorunları olanların koşup koşmamak konusunda önce doktorlarına danışmaları; doğru ayakkabı seçimi, tabanlık kullanımı ve koşu tekniği konularına herkesten bir parça daha fazla dikkat etmeleri gerekir.

• 02 Koşmak Bacakları Kuvvetlendirir

Bacak bölgesindeki bütün farklı kasların eşit oranda çalışmasını sağlayan iki farklı spor vardır. Bunlardan biri yüzme diğeri ise koşudur. Özellikle koşu üstüne üstlük vücudun ağırlığını taşıdığı için kasların daha güçlü şekilde hareket etmesine imkân verir.

Böylece arka ve ön kaslar ile beraber bilek bölgesinin güçlenmesine imkân verdiği gibi, kolların hızlıca sallanmasına nedeniyle, üst vücut kasları da gelişir. Böylece düzenli yapılan koşudan sonra biçimli ve fit bir vücut oluşur.

• 03 Koşmak Ciğerlere Fayda Sağlar

Koşmak aynı zamanda düzenli nefes alıp verme imkânı sağlamaktadır. Bu sebepten dolayı yapılacak olan düzenli koşu ile beraber ciğerlerin kan dolaşımına daha etkin oranda katılım imkânı verir. Böylece ciğere yerleşmiş olan pek çok farklı zararlı etmenin atılmasına olanak sağlar. Özellikle de sigara ve benzeri gibi tehlikeli maddelerin ciğerde yarattığı etkileri kapatmak koşu ile mümkün. Çünkü koşu düzenli şekilde kan dolaşımını arttırırken, hücre yenilenmesine olanak tanır.

• 04 Koşmak Psikolojiye İyi Gelir

Koşu sporu vücuttan stresin atılmasını sağlar. Özellikle sürekli yapılan spor sayesinde vücutta biriken kötü enerjiler yok edilir ve temiz kan düzeyi artar. Böylece kişilerin motivasyonu artar ve psikolojik olarak daha iyi hissederler. Bireylerde hem iş hem de sosyal ilişkileri etkileyen en büyük sorun strestir. Stres düzeyini en aza indirerek, psikolojik bunalımlardan da kurtulmak mümkündür. Koşarak hem stresinizi atabilir hem de psikolojik bunalım riskinden kendinizi uzak tutabilirsiniz.

• 05 Koşmak Beyne Fayda Sağlar

Spor yapmak sadece kilo vermek ya da fit bir vücuda sahip olmak için yapılmaz. Rutin olarak tekrarlanan sporlar beynin ve zihinsel aktivitelerin daha doğru çalışmasını sağlar. Koşu sporu için de bu durum geçerlidir. Özellikle düzenli saatlerde ve günlerde yapılan koşu sporu beyin başta olmak üzere tüm organları etkiler.

Yapılan spor sayesinde beyne giden oksijen artar. Bu durumda da zihin performans artmış olur. Koşu sporu daha temiz kanın vücuda yayılmasını sağlar. Böylece beyinde bulunan gri hücreler yenilenir. Kendisini yenileyen beyin ise kişilerde konsantrasyonu artırır ve dikkat düzeyini en üst seviyeye çıkartır.

• 06 Koşmak Fazla Kilolarınızı Yok Eder

Her sporda olduğu gibi koşu sporu da kilo verme konusunda çok faydalıdır. Özellikle koşmak tüm vücudu aynı anda çalıştıran bir spor türüdür. Bu sayede kişilerin daha hızlı kilo vermesini sağlar. Ayrıca koşu sporu, vücutta biriken yağ ve karbonhidrat oranını minimum seviyeye indirilir. Fazla yağlardan kısa sürede kurtularak hem fit bir vücuda sahip olabilir hem de kilolarınızdan hızlı bir şekilde kurtulabilirsiniz.

• 07 Koşmak Cinselliğe Fayda Sağlar

Cinsellik ve stres ters orantılıdır. Özellikle stresin fazla olduğu zamanlarda cinsel güdüler azalmaya başlar. Spor özellikle de koşu sporu sayesinde vücudunuzda biriken stresi atabilirsiniz. Böylelikle psikolojik olarak rahatlayabilir ve daha fazla enerji kazanabilirsiniz. Bu durum doğrudan cinsel hayatınızı etkiler.

Cinsel hayatınız yaptığınız koşu sporu ile daha canlı ve dolu dolu geçmektedir. Ayrıca yapılan bir araştırma sonrasında koşu sporunun erkeklerde testosteron hormonunu artırdığı anlaşılmıştır. Bu hormon sayesinde erkeklerin cinselliğe olan ilgisi ve isteği artmaktadır.

• 08 Koşmak Kas Liflerini Kuvvetlendirir

Genellikle kuvveti hacimli kaslar ve vücut geliştirme sporu ile özdeşleştirir; koşunun bizi kuvvetlendirdiğini bilmez ya da göz ardı ederiz. Koşu da kas liflerini kuvvetlendirir. Biz koştukça, koşu sırasında yoğun olarak devreye giren karın, bel, kalça, bacak bölgesindeki kaslar kuvvetlenir.

Hem sinir hücreleri ile kas lifleri arasındaki işbirliği gelişir hem de kas lifleri yeni doku yatırımı yaparak hacim kazanır. Fakat amaç, örneğin, vücut geliştirmekse koşunun dışarıdan ağırlık kullanılarak yapılan direnç egzersizleri kadar etkili olduğunu pek tabi söyleyemeyiz.

• 09 Koşmak Kalbi Dinç Tutar

Kalbi dinç tutmak için ara ara ona yapacak daha fazla iş vermek; nabzı, kan dolaşımını ve solunumu biraz hızlandırmak gerekir. Koşu da işte tam olarak bunu yapar. Yanınızdakiyle konuşabildiğiniz rahat bir tempoda, nefes nefese kalmadan yapılan hafif tempo koşular kalbi dinç tutmak için yeterlidir.

Zamanla koşuların temposunu arttırmak ve ara ara hızlı koşmak da mümkündür. Kalp – bilinçli spor yapıldığı takdirde – yüksek tempolu koşularla da baş edebilecek yetkinliktedir. Fakat iki noktaya dikkat etmek gerekir. Var olan rahatsızlıkların – ister koşu, ister futbol ya da basketbol olsun – genel olarak egzersiz ve özellikle de yoğun egzersiz sırasında tetiklenme olasılığı artar.

Bir de yaş arttıkça kendini bir şikâyet olarak belli etmeyen sağlık sorunlarıyla karşılaşma ihtimali de ne yazık ki yükselir. Bu nedenle; yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, aşırı şişmanlık gibi bir sağlık sorunu olanların, aile geçmişinde kalp, damar rahatsızlıkları görülenlerin, hatırı sayılır miktarda sigara ya da alkol tüketenlerin ve herhangi bir sağlık şikâyeti olmasa bile 40 yaşını aşmış olanların koşuya başlamadan önce mutlaka kapsamlı bir sağlık muayenesinden geçerek koşabileceklerine dair doktorlarından yeşil ışık almaları gerekir.

Bunun dışında koşmaya bir alternatif olan tempolu yürüyüş yapmak isteyenler ise tempolu yürümenin faydaları hakkında hazırladığımız yazıyı okuyabilir, koşmak yerine, tempolu yürüyüş yapabilir.

Öte yandan İngiltere’de yapılan bir araştırma, bir maratona hazırlanmanın ve 42 kilometreden fazla koşmanın, kalp ve damar sağlığını olumlu etkilediğini gösterdi. Araştırmaya göre koşmaya yeni başlayanların damar yaşı bu şekilde dört yaş gençleşiyor.

İlk Kez Koşmaya Başlayanlara Tavsiyeler

İlk kez koşacaklara ise uzmanların bazı tavsiyeleri var. İlki asla pes etmemektir. Tabii ki başlarda çok yorulacaksınız, dalağınız şişecek, karnınıza ağrılar girecek hatta bu sporu bir daha yapmak bile istemeyeceksiniz. Lakin asla pes etmeyin!

Çünkü koşu psikolojik bir süreçtir ve burada zorluklara karşı vereceğiniz mücadele sizi eğitecek ve gerçek hayatta da mücadeleci biri olmanızı sağlayacaktır. Burada pes ederseniz, gerçek hayatta hiç başlamadan kaybetmiş olursunuz.

İkinci tavsiye ise koşuya kademeli olarak başlayın! Haftanın 3 günü 20 dakikalık setler halinde koşmaya başlayabilirsiniz. Eğer koşmak ağır geliyorsa önce yürüyerek başlayabilir, zamanla koşuya geçerek vücudunuzu bu tempoya yavaş yavaş hazırlayabilirsiniz. Her geçen gün daha az yürüyüp daha fazla koşarak vücudunuzun kondisyonunu arttırabilirsiniz.

Üçüncü tavsiye ise sınırlarınızı zorlamak! Sürekli aynı sürede aynı mesafeyi koşmak zamanla sıkıcı bir hal alacaktır. Bunun için kendinizi azar azar zorlayarak temponuzu ve hızınızı artırma yoluna gidebilirsiniz. Bunun için de her şeyden önce kendinize bir hedef belirleyin ve o hedef doğrultusunda çalışmalarınızı sürdürün.

Koşmak mı Faydalı Yürümek mi?

Koşmanın Faydası ve Sağlığa 9 Önemli Yararı adlı konumuza son verirken, koşmanın faydaları ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.