Çocuklar Şiddeti Nereden Öğrenir?

Çocuklar Şiddeti Nereden Öğrenir?

Çocuklar Şiddeti Nereden Öğrenir? İnsanın kalbine yerleştirilen merhamet duygusu, doğuştan gelen ilahi bir emanettir. Özellikle çocuklar, fıtrat itibariyle sevgiye, huzura ve güvene meyillidir. Yüce dinimiz İslam, bireyin ruhsal olgunluğunu kazanabilmesi için çocukluk dönemine ayrı bir önem verir.

Bu dönemde verilen her olumlu ya da olumsuz etki, kalpte iz bırakır ve gelecekteki davranışların temelini oluşturur. Kur’an-ı Kerim’de geçen birçok kıssa ve emir, çocuk terbiyesinin ne denli önemli olduğunu açıkça ortaya koyar. Peygamber Efendimizin (s.a.v) çocuklara yaklaşımı, bu konuda ümmetine hem bir rehber hem de ölçüdür.

Çocuk, çevresinde ne görürse onu davranış kalıbı haline getirir. Bu sebeple onun ruh dünyasını şekillendiren etkenlerin başında ailesi, arkadaş çevresi ve izledikleri gelir. Merhametle büyüyen bir çocuk, adaletli ve şefkatli olur.

Ancak sevgi yerine korku, ilgi yerine baskı gören çocuklar, şiddeti bir çözüm yolu gibi algılamaya başlar. İşte bu sebeple çocukların gönül dünyası titizlikle korunmalı ve zararlı her etkenden uzak tutulmalıdır.

Dini değerlerimiz, şiddeti asla tasvip etmez. Bilakis sabrı, hoşgörüyü ve nezaketi öğütler. Şiddeti davranış biçimi haline getiren çocukların çoğunda manevi bağın zayıf olduğu görülür. Bu da bize gösterir ki, çocukları şiddetten korumanın yolu, önce onların kalbine sevgiyle yaklaşmaktan geçer. Sevgiyle yoğrulmuş bir terbiye, öfkeye değil anlayışa kapı aralar.

Unutulmamalıdır ki, çocuklar yalnızca söylediklerimizi değil, yaşantımızı da örnek alır. Bu yüzden her anne-baba, her eğitimci ve her yetişkin; sözleriyle olduğu kadar davranışlarıyla da model olmalıdır. Kalbinde iman taşıyan bir nesil, merhametli bir toplumun teminatı olur. Şiddetten arınmış, huzur dolu bir gelecek ise ancak bu anlayışla mümkündür.

Çocuklar Şiddeti Ailede mi Görür?

Bir çocuğun davranışları, yaşadığı evde şekillenir. Aile, çocuğun ilk eğitim ortamıdır ve bu ortamda sergilenen tavırlar doğrudan çocuğun kişiliğini etkiler. Ebeveynler arasında geçen sert tartışmalar, sürekli öfke hâlleri ve fiziksel ya da sözlü şiddet uygulamaları çocukların zihninde normalleşir. Evde huzur yerine gerginlik hâkimse, çocuk da bu duygusal gerilimi dışa vurmak için benzer davranışları benimser.

Şiddetle karşı karşıya kalan çocuk, zamanla bu davranışı savunma veya üstünlük aracı olarak kullanır. Özellikle sevgi ve ilginin eksik olduğu aile yapılarında, çocuklar dikkat çekmek için öfkeye başvurur. Bu davranışlar, zamanla alışkanlığa dönüşür. Çünkü çocuk, duygularını başka bir yolla ifade etmeyi öğrenmemiştir.

Aile içinde sağlıklı iletişim kurulmadığında, çocuk duyduğu içsel sıkıntıyı dış dünyaya taşıyarak başkalarına zarar verebilir. Bu da toplumsal ilişkilerinde bozulmalara yol açar. Aile fertlerinin birbirine olan saygısı ve anlayışı ne kadar kuvvetliyse, çocuk da o kadar sağlıklı gelişir.

Çocukların şiddet eğilimini engellemek için ev ortamı mutlaka sevgi ve güven temelli olmalıdır. Anne-babanın çocuğa karşı tutumu sabırlı, kararlı ve merhametli olursa, çocuk da öfke yerine şefkatle hareket eder. Evde huzur hâkimse, çocuk da iç huzuruyla büyür.

Okul Ortamı Şiddeti Etkiler mi?

Okul, çocuğun sosyal gelişiminde kritik bir basamaktır. Burada öğrendiği değerler, evde gördükleriyle birleşerek karakterini tamamlar. Öğretmenlerin tutumu, arkadaş ilişkileri ve okul iklimi çocuğun davranışlarını doğrudan etkiler. Eğer bir çocuk okulda dışlanıyor, aşağılanıyor ya da cezaya maruz kalıyorsa; bu durum şiddet eğilimine zemin hazırlar.

Arkadaş grupları içinde kabullenilmek isteyen çocuklar, bazen zorbalığa boyun eğebilir ya da kendisi zorba hâline gelir. Bu süreçte öğretmenlerin gözlem yapması ve müdahale etmesi hayati önem taşır. Çünkü okul sadece akademik başarı değil, aynı zamanda ahlak ve davranış eğitiminin de verildiği yerdir.

Çocuğun okulda gördüğü ya da maruz kaldığı her davranış, zihinsel altyapısına işler. Sürekli kural ve ceza odaklı bir eğitim, şefkatten uzak bireyler yetiştirir. Oysa öğretmen sevgisiyle büyüyen çocuklar, saygıyı ve sabrı doğal yollarla öğrenir.

Şiddetin önüne geçilmesi için okul ortamı mutlaka adalet, eşitlik ve güven duygusunu yansıtmalıdır. Eğitimciler sadece bilgi aktaran değil, aynı zamanda kişilik inşa eden rehberlerdir. Bu sorumluluğu taşıyan her öğretmen, çocukların karakterine olumlu katkı sunar.

Televizyon ve Oyunlar Şiddeti Tetikler mi?

Günümüzde çocuklar, ekran başında uzun saatler geçiriyor. Bu süre zarfında izledikleri içerikler ve oynadıkları oyunlar, davranışlarını doğrudan biçimlendirir. Şiddet temalı filmler, saldırgan karakterler ve kaos içeren oyunlar; çocuğun şiddeti normal bir eylem gibi algılamasına neden olur.

Çocuklar gördüklerini zihinsel kodlara dönüştürür ve zamanla bu kodlar davranışa yansır. Eğer sürekli çatışma, patlama ve mücadele içeren görsellerle karşılaşırlarsa, bilinçaltlarında bu imgeler yer eder. Oyunlardaki karakterlerle özdeşleşen çocuk, benzer davranışları gerçek hayata taşıyabilir.

Ebeveynler, çocukların ne izlediğini ve ne oynadığını denetlemekle yükümlüdür. Aksi halde çocuklar, hiçbir süzgeçten geçirmeden gördüklerini benimser. Özellikle erken yaşta maruz kalınan dijital şiddet içerikleri, çocukların ruhsal gelişimini olumsuz etkiler.

Çözüm olarak, çocuklara izlemeleri gereken içerikler titizlikle seçilmeli ve vakit geçirdikleri dijital ortamlarda mutlaka denetim sağlanmalıdır. Şiddet yerine yardımlaşma, adalet ve iyilik gibi temaların işlendiği içerikler çocukların sağlıklı gelişimini destekler.

Mahalle Kültürü Şiddeti Etkiler mi?

Çocuğun yaşadığı çevre, onun kişiliğini doğrudan etkiler. Mahalle ortamında sürekli kavga eden, kaba konuşan ya da baskın tavırlarla davranan bireyler varsa; çocuk bu tarzı model alır. Çünkü dış çevre, çocuğun sosyal kimliğini pekiştiren bir aynadır.

Mahalle arkadaşlarının dili, oyun tarzı ve çözüm yöntemleri; çocuğun davranış kalıplarını belirler. Eğer iletişim biçimi tehdit, bağırma ya da fiziksel üstünlük üzerine kuruluysa; çocuk da benzer yollarla kendini göstermeye çalışır. Bu, zamanla şiddetin bir alışkanlık hâline gelmesine yol açar.

Çocukların güvenli ve destekleyici sosyal çevrelerde büyümesi gerekir. Mahalledeki büyüklerin olumlu örnek olması, toplumsal sorumlulukların erken yaşta öğrenilmesini sağlar. Olumsuzluklarla kuşatılmış bir çevrede büyüyen çocuklar ise çoğu zaman içe kapanır ya da saldırganlaşır.

Mahalle kültürü, eğer dayanışma ve saygı üzerine kuruluysa; çocukların şiddetle tanışma ihtimali azalır. Bu sebeple çevre faktörü asla göz ardı edilmemeli, her çocuk için destekleyici bir sosyal alan oluşturulmalıdır.

Şiddet İçin Din Ne Söyler?

İslam, şiddeti açık bir şekilde reddeder. Kur’an-ı Kerim’de insanlara karşı merhametli olunması emredilirken, Peygamber Efendimizin hayatı da bu anlayışın örnekleriyle doludur. İslam, sadece ibadetleri değil, insanlar arası ilişkileri de düzenleyen bir rahmet dinidir.

Çocuklara karşı şefkatli davranmak, sadece ahlaki bir tercih değil, aynı zamanda dini bir yükümlülüktür. Peygamberimiz, çocukları öpen, onların oyunlarına katılan ve asla kırıcı davranmayan bir örnektir. Bu tavır, Müslümanların çocuk terbiyesindeki temel ölçüsüdür.

Dini değerler arasında, öfkeyi bastırmak, sabırlı olmak ve zulümden uzak durmak vardır. Bu emirler sadece yetişkinler için değil, çocuk terbiyesi için de geçerlidir. Bir çocuğun ruhunu kırmak, ona karşı şiddet uygulamak; dinin özüne tamamen aykırıdır.

Bu nedenle çocukların büyürken şiddetle değil, rahmetle yoğrulması gerekir. Dini bilinçle yetişen bir çocuk ne başkasına zarar verir ne de şiddeti bir çözüm olarak görür. Böyle bir yetişme tarzı, toplumu da daha güvenli ve huzurlu hâle getirir.

Çocukları Şiddetten Uzak Tutmanın 30 Yolu

Çocuklar Şiddeti Nereden Öğrenir? adlı konumuza son verirken, şiddete meyilli çocuklar ile alakalı farklı videolar için burayı tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.