Sazan Balığının Özellikleri ve Faydaları

Sazan Balığının Özellikleri ve Faydaları

Sazan Balığının Özellikleri ve Faydaları; her ne kadar toplumumuzda “Hıyarım var diyene tuzu alıp koşan” tipler için “Sazan balığı gibi hemen atladı” denilerek sazan balığının çok aptal olduğu ima edilse de belki de düşünüldüğü gibi bu balık o kadarda aptal değildir. Öyle her oltaya gelmiyor, öyle hemen atlamıyordur. Belki sazan balığının çokluğu veya açlığı onu oltaya getiriyordur kim bilebilir ki!

Tatlı suların, yavaş akan ırmak ve derelerin, denizlerin olmadığı şehirlerin baş tacı balığı olan sazan balığı sazangiller familyasına aittir. Uzun gövdeli, solucan, böcek larvaları ve bitkilerle beslenen bir dip balığıdır. 1,5 metre boyunda, 35 kilo ağırlıkta olanları vardır. Ömrü elli yıla kadar varabilir.

Türkiye’nin Akdeniz ve Güneydoğu bölgesi haricinde her yerinde bulunur. Ancak, Akdeniz Bölgesinin en önemli akarsularından olan Göksu Irmağında bol miktarda sazan yaşamakta ve ağırlıkları on iki kilograma ulaşabilmektedir.

Sazan Balığı Nedir?

Sazan balığının Anavatanı Asya’dır Avrupa ve Amerika’nın tatlı sularında üretilmektedir. Sazan balığı her ısıdaki suya uyum sağlamaktadır. Kış aylarının aşırı soğuklarında toplu halde çamurlara gömülerek kış uykusuna yatmaktadırlar. Kış aylarında ölmeden donarak yaşarlar, su akıntısına karşı yüzebilir ve kuyruğunu çene arasına sıkıştır ve kuyruğu bıraktıkları zaman zemberek gibi boşalarak 4-5 metre sıçrayarak çağlayanları aşabilirler.

Sazan balığının birçok çeşidi vardır kimisi pullu olur kimisi pulsuz bazılarında ise büyük pullar olmaktadır. Sazan balığının ağız altında dört tane bıyık bulunur ve yüzgeçleri yumuşak olur. Yüzgeçlerinin önünde ise kuvvetli sert kılçıkları bulunur. Sazan balığı renkleri ve biçimleri yaşadığı bölgeye göre değişmektedir.

Genelde sırt bölgeleri koyu yeşil, yanları ve karın bölgesi çamur renginde olur. Ağzı küçük, kalın ve oynak dudaklı olur. Ağız dişleri bulunmamaktadır, yutak dişleriyle yemlerini öğütür beslenirler. Üst çenede bulunan dört uzun bıyıklarını dokunma organı olarak kullanırlar.

Sazan balığının bulanık sularda görme görüş alanı kuvvetli olur, yataydan yukarıya doğru 45-50 derecelik görüş açısı vardır. Suda oluşan titreşimleri çok güçlü algılama duyguları vardır. Suni balıkçılıkta önemli yer tutmaktadır. Sazan balıkları sürü ile dolaşırlar, çevik hareketli olurlar, suyun diplerinde gezer karıştırıp bulanıklaştırırlar.

Kış ayında yapılan balıkçılıkta fazla yakalanan balık olmazlar nedeni ise çamura gömülerek kış uykusuna yatarlar. Ancak balıkçıların gece yapacakları balık avında oltaya gelen iri sazandır. Sazan balıkları yumurtlama dönemlerinde oltaya gelmezler.

Yaz aylarında iyi av veren sazan balıkları havalar soğumaya başlayınca suyun derinliklerine çekilirler ve hareketsiz kalırlar. Kış aylarında sazan balığı avı zor olmaktadır. Eylül, Ekim aylarında kışa hazırlık için sıkı bir rejime giren sazan balıkları bu zamanlarda etleri çok lezzetli olur.

Sazan balığı avcılığında sazanların bulunduğu yerleri keşfetmek çok önemlidir. Sazan balıklarının bulunduğu bölgeyi keşfedip o bölgelerde yemleme yapılır, yemlenme yapılan bölgede balık verimi avcılar için çok yüksek miktarda olur.

Sazan Balığı Nerelerde Bulunur?

Sazan balıkları hafif meyilli bölgelerde yaşarlar. Barajlara veya göllere açılan dere yataklarının ağzında ve akarsularda ağaç köklerinde, sazlık aralarında, kaya aralarında, akıntılı bölgelerde köpürerek akan dere ağzının önünde bulunurlar.

Sazan avcılığında göllerde ve barajlarda avlanılırken arazinin yapısına göre fazla derin olmayan burun ve koy ağızları seçilir. Akarsularda ise akıntının daha sakin olduğu noktalar seçilir. Ancak balığın klasik olarak yemlendiği bilinen bir kaç bölge vardır ve bu alanlar öncelikli olarak denenmelidir.

Şayet alana hâkimseniz bildiğiniz bölgeye oltanızı atmanız mantıklı fakat yabancı bir avlakta bakmanız gereken ilk ağaç kökleri ve sazlıklardır. Bununla birlikte sazanın kuytu ve sakin alanları sevdiğini düşünürsek dalları suya yakın olan ağaçlarında av için verimli bölgeler olduğunu söyleyebiliriz.

Ayrıca bu ağaçların tohumları sazan için beslenme kaynağı anlamına geldiği için mekân olarak biraz daha avantajlı bölgeler olduğunu düşünebilirsiniz. Fakat bilmeniz gereken en önemli konu balığın veriminin daha çok mekândaki sessizlik olduğudur. Tatlı su balıklarının birçoğu gibi sazanda gürültüden hoşlanmaz.

Sazan Balığı Nasıl Çoğalır?

Sazan, ilkbaharın gelişiyle çoğalır ve bu dönem sonbaharın sonlarına kadar, rezervuarları buz kaplayana kadar sürer. Bireyler 5 yıllık yaşamın ardından vücut uzunluğu yaklaşık 40 santimetreye ulaştığında cinsel olarak olgunlaşırlar.

Yumurtlama işleminden önce erkekler daha parlak renklerle yeniden boyanır ve vücutta koni şeklindeki tüberküller belirir. Dişiler kayalık bir tabana yumurta bırakır. Aynı zamanda, alanlar hızlı akış ve temiz su ile karakterize edilmelidir. Yumurtlama süreci, su sıcaklığı en azından +10 dereceye çıktığında gerçekleşir.

Kural olarak, yumurtlama sürecinin kendine has özellikleri vardır. Erkekler, üzerinde keskin yumruların oluştuğu taşları vücutları ile çeşitli döküntü veya alglerden temizleyerek mekânı hazırlar. Şu anda dişinin yanında dişinin karnına basan üç erkek var. Her dişi bir seferde en az 100 bin yumurta bırakır.

Bu bağlamda, bu tür balıkların yüksek doğurganlık ile karakterize olduğunu güvenle söyleyebiliriz. Sazanın başka bir alt türü ise tamamen farklı bir şekilde ortaya çıkar. İlk olarak, akımın hiç olmadığı veya tamamen önemsiz olduğu alanları seçer. Ve ikincisi, dişi herhangi bir toprağa, taşlara veya su bitkilerine yumurta bırakır.

Sazan Balığı Nasıl Temizlenir?

Sazan Balığının Faydaları Nelerdir?

Sazan balığı çok sayıda B vitamini, C vitamini ve A vitamininin yanı sıra insan vücudu için gerekli birçok elementi içerir: potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, sodyum, demir, iyot, manganez, bakır, flor, krom gibi elementler sazan balığında bolca bulunur. Sazan, beyin için çok yararlıdır, antioksidanlar içerir, DNA sentezini geliştiren B12 vitamini, metabolizmada yer alır.

Sazan tüketimi cildi iyileştirmeye yardımcı olur, sindirim ve sinir sistemi üzerinde faydalı bir etki yapar, kandaki şeker içeriğini düzenler. Fosfor, hücrelerdeki kimyasal süreçler üzerinde yararlı bir etkiye sahiptir.

Sazan balığı tüketimi tiroid bezinin problemleri ile yardımcı olur, vücudun dayanıklılığını ve yaşamsal güçlerini güçlendirir, prostat bezinin hastalık olasılığını azaltır. Sazan diğer balık çeşitlerine göre bazı avantajlara sahiptir. Sazandaki besinlerin sindirimi oldukça kısa bir bağırsakta oluşur ve bu nedenle sazan güçlü bir enzimatik sisteme sahiptir. Sazan tüketimi insan mide-bağırsak sistemini olumlu yönde etkiler.

Sazan balığı eti büyük miktarda çinko ve sülfür içerir. Çinko bir kişinin büyümesini düzenler, özellikle çocuklarda etkilidir. Yaşlanma süreçlerini önler, bağışıklığı güçlendirir, güçlü antitoksik ve antiviral özelliklere sahiptir, kemik oluşumunu olumlu etkiler, yaraların iyileşmesini sağlar, prostatit olasılığını azaltır. Sülfür ayrıca insan vücudunun toksinlerden ve virüslerden kurtulmasına yardımcı olur, besin maddelerinin daha iyi emilmesini sağlar.

Sazan balığı, özellikle yaşlılarda osteoporozun önlenmesine yardımcı olan kemiklerden kalsiyum ve fosforun yok olma süreçlerini geciktirir. Bunun nedeni, sazanın insan vücudu tarafından mükemmel şekilde emilen dengeli bir kalsiyum ve fosfor tuzları içermesidir. Ayrıca, sazan etinin tüketimi vücuttaki oksijen dengesinin korunmasına yardımcı olur, hastalığın artritle birlikte olmasını önler.

Sazan kardiyovasküler sistemi stabilize eder, kalp krizi ve ani ölüm riskini azaltır. Ayrıca, sazan, diğer birçok balık türü gibi, düşük kalorili bir besindir. Tabi ki tüm bu faydaların yanında unutmamanız gereken bir şey var ki o da tükettiğiniz balığın taze olması gerektiğidir. Bayat balık insana fayda değil zarar verir. Hatta balık zehirlenmesi sık görülen problemlerden biridir.

Sazan Balığı Nasıl Pişirilir?

Lezzetli bir sazan balığı hazırlamak istiyorsanız öncelikle pullarını temizleyip balığı güzelce yıkamalısınız. Hatta sazan balığı pişirme öncesinde biraz suda bekletmeniz çok iyi bir sazan balığı temizleme işlemi olacaktır. Çamur tadını almamak için sirkeli suda bekletebilirsiniz.

Çok kılçıklı bir balık olduğundan sazan balığı pişirme esnasında yumuşak kalmasına özen göstermelisiniz. Bu şekilde kılçıkları daha rahat etinden ayrılabilir. Buğulama yöntemine ve ızgara yöntemine de uygun bir balık türüdür.

Kızartmak için suda beklettiğiniz sazan balıkları sulu kalmamalıdır. İsterseniz havlu kağıt yardımıyla suyunu alabilirsiniz. Kızartma esnasında mısır unu ile harmanlayıp balığı pişirebilirsiniz. Açıkçası bu balık yağlı bir balık olmadığından, bu balığın en çok yağda kızartması hoş olur.

Sazan Balığının Zararları Nelerdir?

Kararında tüketildiğinde hiçbir balığın insan vücuduna zararı yoktur. Fakat bazı bünyeler alerjiktir. Nitekim Sazan balığı alerjisi belirtileri, diğer balık alerji belirtileri ile aynı bulgulara sahiptir. Sazan balığını yemek, bazen dokunmak hatta sazan balığının pişerken çıkardığı dumanı solumak dahi alerjik reaksiyona neden olabilir. Sazan balığı alerjisinin belirtileri şu durumları içerir:

Tepkiler şiddetli ve hatta yaşamı tehdit edici olabilir. Belirtilerin şiddeti yutulan miktara ve kişinin hassasiyetine göre değişebilir. Solunum yollarında şişme ve bazen ölümcül alerjik şok atakları sazan balığı alerjisinde gelişebilir.

Sazan Balığı Nasıl Yakalanır?

Sazan Balığının Özellikleri ve Faydaları adlı konumuza son verirken sazan balığı avı ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.