Zerdeçal Nedir Fayda ve Zararı Nelerdir?

Zerdeçal Nedir Fayda ve Zararı Nelerdir?

Zerdeçal Nedir Fayda ve Zararı Nelerdir? Zencefilliler familyasından sarı çiçekli, büyük yapraklı, çok yıllık otsu bir bitki cinsidir. Hint safranı olarak da bilinir. Ana vatanı Güney Asya olan bu bitkinin Diğer isimleri zerde çöp, safran kökü, sarı boya, zerde çav ve Hint safranıdır. Başta Pakistan, Hindistan, Çin ve Bangladeş olmak üzere Asya’nın tropik bölgelerinde yetişir.

Bitkinin toprak altındaki ana kökleri yumurta veya armut seklindedir. Yan kökleri ise parmak şeklindedir. Rizomların üst yüzü sarımsı, iç yüzü ise sarı renklidir. Acımsı bir tadı vardır. Zerdeçal, ipek kumaşlar ve ince derilerin boyanmasında ve kına yakmada da renklendirici olarak kullanılmaktadır.

Aynı zamanda eskiden turnusol kâğıdı yerine zerdeçal kâğıdı kullanılmaktaydı. Baharat olarak kullanılması için, zerdeçal bitkisinin temizlendikten sonra suda kaynatılıp kurutulmuş, koyu sarı renkli kök saplarının öğütülmesi gerekir. Elde edilen baharat safran yerine de kullanılır. Öğütülmüş zerdeçal karanlıkta ya da ışıktan koruyan kaplarda saklanmalıdır; ışıkta bozulur.

Zerdeçalın yemeklere katılması çaylarının hazırlanması ve yoğurtla karıştırılarak tüketilmesi gibi birçok tüketim yöntemi vardır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek, hastalıklardan korunmak ve vücut üzerindeki olumlu etkilerinden faydalanmak için kronik hastaların, zerdeçal tüketiminde herhangi bir sakınca bulunup bulunmadığına dair hekiminden onay alan tüm bireyler, düzenli olarak zerdeçal tüketmeye başlayabilir.

Kurkumin Nedir?

Zerdeçalın içerisindeki ana aktif madde olan kurkumin, bu besinin vücuda sağladığı olumlu etkilerin birçoğundan sorumlu olan oldukça önemli bir bileşendir. Zerdeçalın ağırlığının %3’ü kurkuminden oluşur. Bu maddeden en iyi şekilde yararlanabilmek için çok fazla miktarlarda zerdeçal tüketmek gerekmesi ve bunun çoğu birey için mümkün olmaması nedeniyle zerdeçal özlerinden elde edilen kurkumin takviyeleri üretilir.

Bu takviyeler doktora danışılarak kullanılabilir. Kurkumin, vücutta emilebilirliği düşük olan bir bileşendir. Karabiberde bolca bulunan piperin, bu bileşenin vücuttaki emilimini %2000’e kadar artırabilir.

Dolayısıyla zerdeçal takviyelerinin içeriğinde genellikle piperine de yer verilerek vücuttaki kullanılabilirliği maksimuma çıkarılabilir. Ek olarak kurkumin, yağda çözünebilen bir bileşendir. Bu nedenle yemeklerle birlikte tüketilmesi, kurkuminin çözünürlüğünü ve dolayısıyla emilimini artırır.

Zerdeçal Nedir?

Yetişme alanının kısıtlılığı ve zengin bileşenleri ile değerli bitkiler arasında sayılan zerdeçal, gerek tadı gerekse de göz alıcı sarı tonuyla sofralarda sevilerek kullanılıyor. Ama genellikle sofraya gelmeden önceki hali ve yolculuğu pek bilinmiyor. Sizin de zerdeçal denilince, gözünüzde ilk olarak biçimsiz çubuklar halindeki kök kısımlarının canlanıyor olması muhtemel. Fakat aslında zerdeçal yalnızca bu kökten ibaret değil ve bilinenden çok daha fazla alanda kullanılıyor.

Zerdeçal, zencefilgiller familyasına ait, sarı ya da morumsu-pembe renkli çiçekleri ve koyu yeşil yaprakları olan otsu bir bitki türü olarak tanımlanıyor. Bu bitkinin botanik bilim literatüründeki Latince adı ise Curcuma Longa olarak biliniyor. Gündelik kullanımdaki ismi ise bölgelere göre değişiyor.

Bitkinin Türkçede yaygın kullanılan “zerdeçal” adı da aslında Farsçadan geliyor. Kaynaklara göre Farsça “zerd” (sarı) ve “çup” (odun) kelimelerinin birleşiminden oluşan isim, önceleri Türkçe ’ye “zerdeçöp” olarak geçerken, zamanla “zerdeçal”a evriliyor.

Tropik iklim ürünlerinden biri olan zerdeçal, ne yazık ki farklı iklim koşullarına ayak uyduramadığı için Türkiye’de yetiştirilemiyor. Ana vatanı Doğu Hindistan olan bu bitki, söz konusu bölgenin sofralarından asla eksik olmuyor.

Zerdeçalın Faydaları Nelerdir?

Birçok baharat türünde olduğu gibi zerdeçal için de uzun yıllardır devam eden bilimsel araştırmalar mevcuttur. Bu araştırmaların çok büyük bir kısmında zerdeçalın sağlık üzerindeki olumlu etkileri hakkında fikir birliğine varılmıştır. Sofralarda sıklıkla kullanılan baharatlar arasında yer almasa da özellikle tavuk yemekleri ile birlikte sıklıkla kullanılan köri baharatına sarı rengini veren zerdeçaldır.

Bu mucize baharat Güneydoğu Asya ile Hindistan gibi bölgelerde sarı renkli çiçeklere sahip bir bitkinin köklerinden elde edilir. Güçlü antienflamatuvar ve antioksidan özellikleri bulunan zerdeçal, Hindistan’da geleneksel bir tedavi yöntemi olan Ayurveda’da da sıklıkla kullanılır. Herhangi bir sağlık sorunu bulunmayan tüm bireyler günlük olarak bir veya iki kaşık zerdeçal tüketerek bağışıklık sistemlerini güçlendirebilir ve enfeksiyon hastalıklarını daha kolay atlatabilir.

Yoğurtlu zerdeçalın faydaları, toz zerdeçalın faydaları gibi pek çok konu zerdeçal tüketmeyi düşünen bireylerin merak ettiği konular arasındadır. Zerdeçal her türlü tüketilebilir, fakat içerdiği kurkumin yalnızca yağda çözünebilir olduğundan yağ içeren yemeklerin yanında veya yoğurt gibi içeriğinde doğal olarak yağ bulundurulan besinlerle karıştırılarak tüketilmesi daha sağlıklı bir seçenektir. Öte yandan zerdeçalın faydaları maddeler halinde aşağıda şöyle sıralanabilir:

Zerdeçal Kanserden Korur mu?

Zerdeçal tozunun aktif bileşeni olan curcumin, antikanser özelliği ile, kanser hücresi mitokondriye karşı toksiktir. Yapılan bilimsel çalışmalarda zerdeçalın pek çok kanser türünde iyileşme sağladığı ispatlanmıştır:

Meme kanseri: Curcumin ve piperin, meme kök hücresinin kendi kendini yenilemesini engelleyerek meme kanserini önleyebilir. Yapılan bir araştırmada 6 gram / gün dozunda oral yoldan verilen curcuminin meme kanseri tedavisinin etkinliğini arttırdığı bulunmuştur.

Ağız kanseri: Curcumin ağız kanserinde kötü huylu hücrelerin büyümesini durdurur, ancak kemoterapinin yaptığı gibi normal hücreleri etkilemez.

Pankreas kanseri: Biyoyararlı curcuminin, preklinik pankreas kanseri modellerinde tümör büyümesini ve metastazı engellediği gözlenmiştir.

Kolon kanseri: Kolorektal kanserli hastalarda, 6 g curcumin alınması, kanserde gerilemeye yardımcı olmuştur. Ayrıca curcumin ve kersetin kombinasyonunun kansere yol açan ileal ve rektal adenomların sayısını ve boyutunu azalttığı gözlenmiştir.

Akciğer kanseri: Zerdeçal antioksidan ve anti-enflamatuar özelliği ile akciğer hücrelerindeki oksijen radikalini temizleme görevini üstlenir. Ayrıca akciğer kanserinin büyümesini engellediği de bilinmektedir. Hücre döngüsünü durdurarak akciğer kanseri hücrelerine karşı çalışır.

Radyasyon tedavisi sırasında radyasyonun tümör hücrelerine karşı etkinliğini azaltmadan radyasyona bağlı akciğer fibrozisini azaltır. Ve yapılan çalışmalarda hayatta kalma oranını önemli ölçüde arttırdığı tespit edilmiştir.

Kan Kanseri: Curcumin, lösemiye karşı etkilidir ve normal hücrelere zarar vermez. Yeşil çay özü ile kombine edilmiş zerdeçal, kronik lenfositik lösemide hücre ölümünü teşvik etmektedir.

Prostat kanseri: Mitokondriyal kanser hücresi hasarı yoluyla prostat tümör hücrelerinde hücre ölümünü destekler ve kanser hücresinin büyümesini engeller.

Beyin kanseri: Curcumin, oldukça agresif ve saldırgan bir beyin kanseri olan Glioblastoma tedavisinde, kemoterapi tedavisi ile birlikte alındığında iyileşme sağlamıştır.

Zerdeçalın Cilde Faydaları Nelerdir?

Zerdeçalın faydaları, yalnızca bir besin olarak tüketilmesi ile sınırlı değildir. Aynı zamanda cilt üzerinde de birçok olumlu etkiye sahiptir. Sivilce, egzama ve sedef hastalığı gibi cillde ilişkin birçok sağlık sorununun iyileştirilmesinde zerdeçal ile hazırlanan doğal karışımlardan yararlanılabilir.

Antioksidan içeriği, ‌‌antienflamatuvar özelliği ve yaraların iyileştirilmesine yardımcı bileşenleri sayesinde zerdeçal ile doğal bir karışım hazırlayarak cildinizin sorunlu bölgelerine bunu direkt olarak uygulayabilirsiniz. Ciltte renk tonunun eşitlenmesine ve nem dengesinin sağlanmasına yardımcı bir besin olan yoğurt, bu karışımlarda yer almak için oldukça uygun bir seçenektir.

Toz zerdeçal, yoğurt ve doğal zeytin yağını karıştırarak hazırladığınız karışımı cildinize uygulayabilir, bir süre beklettikten sonra durulayabilirsiniz. Hassas cilde sahip olanlarda veya alerjik reaksiyonlara yatkın bireylerde bu uygulamalarda dikkatli olunmalı, herhangi bir yanma veya kaşıntı hissedilmesi durumunda uygulama bırakılmalı ve cilt durulanmalıdır.

Zerdeçal Nasıl Tüketilir?

Zerdeçal, genel olarak gıdalara, yemeklere ve kozmetik ürünlerine renk verme amacı ile kullanılan zerdeçal, ilk olarak tıp alanında kullanılmıştır. Günümüzde kolayca ulaşılabilen ve evde kullanılabilen zerdeçal tüketimi yaygınlaşmıştır.

Zerdeçalı damak tadınıza bağlı olarak yemeklerinizde salatalarınızın içerisinde baharat olarak kullanılabilirsiniz. Zerdeçal güçlü bir baharat olduğu için tadını kontrol ederek kullanmanızda fayda vardır. Yemeklerde tadı size göre değilse ılık suya, süte veya yoğurda bir çay kaşığı zerdeçalı katıp tüketebilirsiniz.

Solunum yolu hastalıkları, soğuk algınlığı gibi hastalıkların tedavisinde kullanılırken etkili kullanım şekillerinden biri toz haline getirilmiş zerdeçalın bal ile karıştırılarak tüketilmesidir.

Ayrıca soğuk kış günlerinde bağışıklık sisteminizi güçlendirmesi için zerdeçalı çay olarak da tüketebilirsiniz. Zerdeçal çayını hazırlamak için kaynattığınız iki bardak suya bir çay kaşığı zerdeçalı katıp demlenmesi için on dakika kadar bekleyin. Eğer tadını beğenmezseniz bal veya limon katabilirsiniz.

Zerdeçal Çayı Nasıl Yapılır?

Baharat olarak birçok yemek tarifinde yaygın kullanılan zerdeçalın çayı da dünya genelinde sevilerek tüketilen bitki çayları arasında yer alır. Zerdeçal çayının hazırlanışı ise iki farklı şekilde yapılmaktadır. Hem kök hem de toz halindeki zerdeçalı kullanarak kolaylıkla zerdeçal çayı hazırlayabilirsiniz.

Eğer kök halindeki zerdeçaldan çay demlemek istiyorsanız, zerdeçal köklerini mutfağınızdaki araç ve gereçlerle toz haline getirebilir ya da rendeleyerek kullanabilirsiniz. Ancak bu işlem biraz zahmetli olacağı için toz zerdeçal kullanmak daha pratik bir yoldur.

Zerdeçal çayını sade olarak hazırlayabileceğiniz gibi çeşitli meyve ve bitkileri de kullanarak hazırlayabilirsiniz. Ayrıca çayınızı servis etmeden önce dilerseniz bal ile tatlandırabilir, hem lezzetini hem de besleyici değerini artırabilirsiniz.

Zerdeçal Çayı Ne İşe Yarar?

Zerdeçal çayı, antioksidan ve anti-enflamatuar özellikleri sayesinde pek çok hastalığa karşı koruyucu özelliği olan lezzetli bir içecektir. Bağışıklığı güçlendirir, sindirim sistemini ve kalp sağlığını destekler, kansere ve Alzheimer’a karşı korur. Zerdeçal çayının bütün bu faydalarının kaynağı, zerdeçalın aktif bileşeni kurkumin maddesidir.

Zerdeçal Hangi Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

Kurutulmuş baharat olarak zerdeçal toz haline getirilerek; tatlılarda, çorbalarda, pilavlarda, et yemeklerinde, söğüş ve çeşitli sebzelerde baharat olarak kullanılır. Evde hazırlanan peynir veya sürmelik yağlara sarı bir renk vermesi için de zerdeçal tercih edilebilir.

Zerdeçal Çayı Demleme Yöntemleri

Zengin besin içeriği ile bazı organların düzgün çalışmasına yardımcı olan zerdeçal çayı, özellikle kış aylarında soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıkların etkisini azaltmak için tercih edilir. İçeriğindeki antioksidan etkisi sayesinde hafızanın kuvvetlenmesini destekleyen zerdeçal çayı, en sık içilen kış çayları arasında yer alır. Peki, zerdeçal çayı nasıl demlenir? İşte, farklı lezzetlerle buluşmanızı sağlayan 3 farklı şekilde zerdeçal demleme yöntemi:

Ballı, Limonlu Zerdeçal Çayı

Ballı ve limonlu zerdeçal çayı, zengin ve güçlü kokusu ile kendinizi daha enerjik ve daha iyi hissetmenizi kolaylaştırır. Bağışıklık sistemini güçlendirmeye de yardımcı olan bu karışım hoş tadı ile ideal bir kış çayı lezzetini sizinle buluşturacaktır. Bu lezzet deposunu hazırlamak için, iki bardak suyu önce kaynatın ve içine bir veya iki çay kaşığı toz ya da rendelenmiş zerdeçal ilave edin.

Karışımı karıştırdıktan sonra bir dilim limon ekleyin ve on dakika demlenmesi için bekleyin. Servis ederken bir tatlı kaşığı bal ilave ederek soğutmadan tüketin. Bal, limon ve zerdeçal üçlüsü ile hazırladığınız bu çayı soğuk kış günlerinde keyifle tüketebilirsiniz.

Elmalı Zerdeçal Çayı

Elmanın hoş kokusu ile zenginleştirilen zerdeçal çayı hem lezzetli hem de faydalı bir içeceğe dönüşür. Ayrıca bir kaşık bal ile de tatlandırdığınızda soğuk kış günlerinde sıcak bir lezzetle buluşabilirsiniz. Elmalı zerdeçallı çay için, iki bardak suyun içine dilimlenmiş yarım elmayı önce kaynatın ve bir çay kaşığı zerdeçal ilave ederek demlenmesini sağlayın. Hazırladığınız karışımı süzerek sıcak sıcak tüketebilirsiniz.

Sade Zerdeçal Çayı

Zerdeçal çayını sade olarak tüketmek istiyorsanız, önce iki bardak suyu uygun bir demlikte kaynatmalısınız. Kaynamış olan suyun içerisine bir ya da iki çay kaşığı toz zerdeçalı ekleyin ve bu karışımı yaklaşık on dakika demlemeye bırakın. Demlenmiş olan zerdeçal çayını süzerek sade olarak içebileceğiniz gibi içine bir kaşık bal ekleyerek de tatlandırabilirsiniz.

Zerdeçalın Zararları Nelerdir?

Sağlıklı ya da vücut için faydalı olarak görülen pek çok besin, her ne kadar olumlu etkiler bıraksa da aşırı kullanımda ya da kontrolsüz tüketimde belirli zararlara yol açabilir. Özellikle son yıllarda alternatif tıp alanında yaşanan gelişmeler, teknolojinin ilerlemesi, sosyal medyanın fazlasıyla önem kazanması ya da televizyon aracılığı ile sağlık konusunun sık sık gündeme gelmesi çoğu bireyin kendi yordamıyla çeşitli yöntemler uygulamasına neden olmaktadır. Aşağıda zerdeçalın gereğinden fazla kullanımı yüzünden oluşabilecek zararlar maddeler halinde zikredilmiştir:

Uzun yıllardır Hint mutfağının hatırı sayılır baharatları arasında olan zerdeçal, söz konusu sağlık olduğunda pek çok uzman tarafından önerilmektedir. Yeterli miktarda tüketildiğinde hem metabolizma hem de cilt için fazlasıyla etkili olan zerdeçalı aşırı tüketmek elbette bazı sorunlara yol açabilir. Bu yüzden eğer kronik bir hastalığınız var ise veya çok aşırı bir şekilde zerdeçal tüketiyorsanız, doktorunuza danışmayı ihal etmeyin.

Zerdeçal Ne İşe Yarar?

Zerdeçal Nedir Fayda ve Zararı Nelerdir? adlı konumuza son verirken bu turuncu mucize ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.