Yaban Mersini Faydaları ve Türleri Nelerdir?

Yaban Mersini Faydaları ve Türleri Nelerdir?

Yaban Mersini Faydaları ve Türleri Nelerdir? Tropikal ilkim meyvelerine benzeyen ve bir orman meyvesi olan yaban mersini tadıyla, görünümüyle ve faydalarıyla her zaman dikkat çekmeyi başaran nadir meyvelerden biridir. Tatlılara ve içeceklere de çok yakışan yaban mersini ne yazık ki ülkemizde bol miktarda üretilmediği gibi, bol miktarda bulunmuyor.

Üzüm gurubunda yer alan yaban mersini ılıman iklim kuşaklarında yetişiyor. Amerika başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde binlerce hektarlık alanlarda tarımı yapılmaktadır. İklim isteği bakımından Doğu Karadeniz Bölgesindeki illerden Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Samsun ve Sinop’un genelde rakımı yüksek dağ ve yaylalarında yabanı formları bulunmakta ve yöre halkı tarafından taze olarak, reçel veya pekmez yapılarak tüketilmektedir.

Yaban mersini,  asitli toprakları tercih eder ve genel bir ifade ile yabani yaban mersinlerinin olduğu yerlerde, defne, çam, kızılağaç veya beyaz sedirin karışık olarak yetiştiği nispeten meyilli alanlarda kültür çeşitleri rahatlıkla yetişebilmektedir.

Yaban mersini süt ve süt ürünleri teknolojisinde,  kuru meyve teknolojisinde, meyveli ekmek, çörek, kek, puding ve pastalarda, baharat sanayinde, meyve salatalarında, reçel, marmelat, konserve sanayinde, diyet mönülerinde, kuru ve yaş olmak üzere ilaç sanayileri gibi çok geniş kullanım alanlarına sahiptir.

Yaban Mersini Nedir?

Yaban mersini kısa boylu bir çalı bitkisidir. İngilizce kökenli blueberry ve bilberry meyveleri, birbiri yerine kullanılabilen terimler olsa da blueberry Kuzey Amerika’ya özgüdür ve Türkiye’de yetişen yaban mersini değildir. Nemli, sıcaklığı yüksek ve dağlık ormanlarda yetişen bu meyve, orta düzeyde gölgeli ortamlarda daha hızlı büyüme eğilimindedir.

Bu bitki çeşidi, fundagiller familyasında yer alan meyveli bir çalı türünü oluşturuyor. Fundalık ve ormanlık alanlarda kendiliğinden yetişen yaban mersininin bilinen pek çok yabani türü bulunuyor. Yaban mersinin anavatanı kuzey yarım küre olarak biliniyor.

Küresel çapta en yaygın yetişme alanlarını Kuzey Avrupa ve ABD’deki Rocky Dağları oluşturuyor. Ülkemizde ise ağırlıklı olarak, Karadeniz’in yüksek rakımlı fundalık ve ormanlık alanlarında yetişiyor.

Yaban mersini, lezzetinin ve faydalarının keşfedilmesiyle birlikte 100 yılı aşkın zamandır tarım endüstrisinin önemli kolları arasında yer alıyor. Kaynaklara göre; 1906 yılında ilk yapay seleksiyon çalışmalarına başlayan ülkenin ABD olduğu biliniyor. Günümüzde hala ticareti yapılan bu yeni türler, yabani olanlarına kıyasla daha iri, daha sulu ve daha tatlı meyveler üretiyor.

Yaban Mersininin Faydaları Nelerdir?

Diğer birçok meyve gibi yaban mersini de oldukça zengin besin maddesi içeriğine sahiptir. Bir fincan yaban mersini içerisinde yaklaşık olarak 85 kalori, 15 gram doğal şeker ve 4 gram lif bulunur. Bu meyvelerin yaklaşık olarak %85’i sudan meydana gelir.

Antioksidanlar açısından zengin olan yaban mersini diğer meyve türleriyle karşılaştırıldığında yüksek antioksidan potansiyeliyle ön plana çıkmaktadır. Yaban mersinine koyu mavi rengini veren antosiyanin kandaki serbest radikallerin atılmasına yardımcı olur ve böylece vücudu kanser de dâhil olmak üzere çeşitli hastalıklara karşı korur.

Yaban mersininin düzenli tüketimi nörodejeneratif hastalıklar ve sindirim hastalıklarına karşı da koruyucu olmaktadır. Yaban mersini zengin antioksidan içeriği ile kolesterol seviyesini kontrol etmeye de yardımcı olmaktadır. Çalışmalar, bu bileşenlerin kan yağ dengesini iyileştirmeye ve damarların tıkanmasını önlemeye yardımcı olduğunu ortaya koymuştur Şimdi aşağıda maddeler halinde yaban mersininin faydaları nelerdir? Sırasıyla inceleyelim

Ayrıca K vitamini, yaban mersini içerisinde yer alan pek çok mikro besin maddesinden biridir. K vitamini temel olarak vücutta normal pıhtılaşma fonksiyonlarının korunmasına destek olur. Yapılan çeşitli çalışmalar aynı zamanda yaban mersini tüketen kişilerde kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterol düzeylerinin azalabileceğini tespit etmişlerdir. Meyvenin bu özelliğinin kanıtlanması belki gelecekte yapılacak daha geniş kapsamlı çalışmalar ile mümkün olabilir.

Yaban Mersini Türleri Nelerdir?

Yaban mersini türleri doğada kendiliğinden yani doğal olarak yetişen ve kültürü yapılan yaban mersini olarak ikiye ayrılır. Kültürü yapılan yaban mersini türleri Ticari değere sahip, özel bahçe tesis etmek suretiyle yetiştirilen türlerdir. Fidanları doku kültürü olarak üretilir. Meyveleri taze tüketime ve sanayiye uygundur. Şimdi aşağıda sırasıyla yaban mersini türlerini maddeler halinde sıralayalım:

Doğal yaban mersini türleri, kültür yaban mersinlerine oranla meyveleri daha küçük ve dayanıksızdır. Raf ömürleri kısa olduğundan toplanıldığında hemen tüketilmesi gerekmekte, reçel veya marmelat yapılmalıdır. Reçel, marmelat yapımında meyveler kültür yaban mersinine göre daha çok renk vermektedir.

Maliyetin düşük olması ve meyvenin suyunun daha iyi renk vermesinden dolayı reçel firmaları için aranılan bir üründür. Meyveleri toplanıldıktan sonra dondurucularda dondurularak yada şoklanarak uzun süre saklanabilir.

Bu şoklanmış meyveler reçel, marmelat ve meyve suyu yapımında kullanılmaktadır. Şimdi aşağıda sırasıyla yaban mersini türlerini maddeler halinde sıralayalım:

Doğal Yetişen Yaban Mersini Türleri

Kültürü Yapılan Yaban Mersini Türleri

Yaban Mersini Nasıl Tüketilir?

Yaban mersini beslenme planı içerisine birçok farklı şekilde eklenebilecek bir meyvedir. Taze veya kurutulmuş formdaki yaban mersini meyvesi pankek, çörek ve diğer birçok fırın mamulünün içerisine eklenerek tüketilebilir.

Yaban mersini meyvesi ile aynı zamanda lezzetli smoothieler ve salatalar yapmak da mümkündür. Yaban mersini reçeli veya taze meyvesinin püre hali, kızarmış ekmek üzerine sürülerek lezzetli bir atıştırmalık yapılabilir. Bu meyve ile hazırlanabilecek lezzetli tarifler şu şekilde özetlenebilir:

Yaban mersini satın alınırken dikkat edilmesi gereken çeşitli özellikler mevcuttur. Meyvelerin pürüzsüz bir yüzeye sahip olması ve üzerindeki kabuğun gergin görünümü bu meyvenin seçiminde dikkat edilmesi gereken özelliklerin başında gelir.

Aşırı olgun ve küflü görünümdeki yaban mersininden ise uzak durulması önerilir. Alınan yaban mersini cam kavanozlarda saklanmalıdır. Meyvelerin sadece tüketilmeden önce yıkanması önerilir. Yaban mersini aynı zamanda buzdolabı poşeti içerisinde dondurucuda uzun süreler boyunca da saklanabilir.

Yaban Mersini Hakkında Sık Sorulan Sorular

Hamileler Yaban Mersini Tüketebilir mi? 

Yaban mersini C vitamini, antioksidanlar, lif, potasyum ve folat bakımından zengin bir içeriğe sahiptir. Her meyve ve sebzede olduğu gibi hamileler günlük tüketilmesi gereken miktarı geçmemek şartıyla yaban mersini tüketebilir.

Yaban Mersini Ne Kadar Tüketilmelidir?

Yaban mersini ne kadar sağlıklı olursa olsun, çok fazla tüketilmemelidir. Günde 75–100 gr yaban mersini tavsiye edilir. Taze yaban mersini fazla tüketilirse müshil etkisi olabilir. Yaban mersininin salisilik asit içerdiği de belirtilmelidir. Bu madde aspirinde de bulunur ve kan sulandırıcı etkisi vardır.

Yaban Mersini Neden Yenmelidir?

Vücuttaki sistemler normal işleyişini sürdürürken, bu sürecin doğal bir parçası olarak zararlı “serbest radikaller” ortaya çıkıyor. Bu reaktif maddeler bir şekilde vücudu terk etmediğinde, istenmeyen olumsuz etkiler meydana gelebiliyor. Tam da bu noktada, antioksidan kaynağı olan besinler yardıma koşuyor. Yaban mersini ise antioksidan özelliği en yüksek bahçe bitkisi olarak tanımlanıyor.

Yaban Mersini Nerede Kullanılır?

Yaban mersini taze, kuru ve toz haliyle gıda sektörü başta olmak üzere ilaç ve kozmetik gibi farklı sektörlerde de yoğun olarak kullanılıyor. Yaban mersini ağacının insan tüketimine uygun bir besin olarak tercih edilen kısmı ise meyvesi oluyor.

Meyvenin sıkılmasıyla elde edilen yaban mersini suyu, doğrudan içecek ya da aroma verici olarak tercih edilebiliyor. Ayrıca kurutulan meyveler doğal formunda ya da toz haline getirilerek de tariflere ilave edilebiliyor. İlaç ve kozmetik sektörlerinde ise meyveleriyle birlikte bitkinin çiçek, kök ve yapraklarından da faydalanılıyor. 

Yaban Mersininin Diğer Adı Nedir?

Ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesi’nde bolca bulunan yaban mersininin mosi, likapa, ligarba, çalı çileği, kaskanaka, çera, morsvi, mahabak, mesi, cırtlık çileği, köpek üzümü, ayı üzümü, çay üzümü ve çoban üzümü gibi birçok yöresel ismi vardır. İngilizcede ise blueberry veya bilberry olarak bilinir.

Yaban Mersini ile Mersin Aynı mı?

Bu ikisi farklı meyvelerdir. Yaban mersini ile mersin(murt) meyvesi isim ve renk olarak benzetilmektedir. Murt meyvesi ile yaban mersini en temel farkı murt meyvesinin içi açıldığında içinde çok sayıda beyaz çekirdekleri olmasıdır.

Yaban Mersini Zayıflatır mı?

Yaban mersini, doğru tüketildiğinde sadece göbek yağlarından kurtulmanızı sağlamaz, metabolizmayı hızlandırarak genel anlamda kilo vermenizi de kolaylaştırır. Kalorisi son derece düşük olduğu için ve lifli yapısı nedeniyle sindirim sisteminizin düzenli çalışmasına da yardımcı olur. Bir başka deyişle kabızlığı önler.

Yaban Mersininin Zararları Nelerdir?

Yaban mersini genel olarak uygun miktarda tüketilmesi halinde güvenli kabul edilen bir meyvedir. Takviye ürünler ile uzun bir süre zarfı boyunca yüksek dozlarda tüketmek çeşitli problemlere yol açabileceği için dikkatli olunmalıdır. Bu meyvelerin kan sulandırıcı etkisi nedeniyle bu etkiye sahip ilaç kullanan kişilerde kanamaya karşı yatkınlığı artırabilir.

Yaban mersini tüketimine dikkat etmesi gereken bir diğer grup da şeker ilacı kullanan kişilerdir. Bu meyvenin kan şekerini düşürücü etkisi bulunması nedeniyle şeker ilaçları ile birlikte tüketilmesi sonucunda kan şekerinde ani düşüşler meydana gelebilir.

Yaban mersini yapraklarından çay yapılması bazen alternatif tedavi yöntemi olarak kullanılan bir tüketim şeklidir. Yaprakların içeriğinin zehirli olabilmesi nedeniyle uzmanların bu şekilde tüketimi önermediği unutulmamalıdır.

Yaban Mersini Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Yaban Mersini Faydaları ve Türleri Nelerdir? adlı konumuza son verirken, yaban mersini ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz. buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.