İvesi Koyunu Özellikleri Et ve Süt Verimi
İvesi Koyunu Özellikleri Et ve Süt Verimi; ülkemizin geçtiği darboğaz önemli ölçüde hayvancılık sektörünü vurmuş olsa da, insan için yine de üretmekten başka çare yok. Birçok insan üretmek istiyor olsa bile hayvancılık sektöründe nereden başlayacağını pek bilemiyor. Bu yazı ve bu konu hayvancılık sektöründe para kazanma noktasında bir fikir olabilme amacıyla vardır.
Hiçbir kurumun veya derneğin sponsorluğu olmadan, içtenlikle yazılan bu yazıda öncelikle hayvan besleme noktasında koyunun iyi bir seçim olduğunu dile getirmek zorundayız. Bunu söylememizin nedeni ise peygamberimizin (sav) koyunun bereket olduğunu söylemesinden dolayıdır.
Fakat hangi koyunu beslemeliyiz? Daha önceki bir yazımızda sizlere koyun ırkları ile alakalı bir zaten hazırlamıştık. Burada temel olarak değerlendirmeniz gereken şey, seçeceğiniz koyunun, bölgenize ve bakım amacınıza uygun bir koyun olması, ayrıca muadilleri arasında en verimli bir ırk olmasına dikkat etmenizdir.
İvesi ırkı bu ülke topraklarında yetişen Arap koyunu olarakta bilinen, coğrafya ile uyum içinde olan bakım masrafları çok olmayan ve yine bu toprakların hava şartlarına uygun kombine bir koyun ırkıdır. Hem etinden hem de sütünden fayda sağlayacağınız bu koyun en çok süt veren koyun ırklarından biridir. Bu yüzden ivesi koyunu kahir ekseri sütü yüzünde beslenilir.
İvesi koyunu doğru bir şekilde yetiştirilir ve doğru imkânlarla besiciliği yapılırsa, para kazandıran bir ırk olması şaşılacak bir durum değildir. Bunun ivesi koyun ırkının özellikleri nelerdir hep beraber inceleyelim
İvesi Koyun Irkı Özellikleri Nelerdir?
Bu ırk genellikle Arap koyunu olarak bilinir. Bunun sebebi Suriye, Irak ve Lübnan gibi Arap ülkelerinde bolca yetiştirilmesindendir. Ülkemizde daha çok Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunur. Hatay, Urfa, Kilis gibi illerimizde çok yoğundur. Ülke genelinde ise küçükbaş hayvanlar arasında toplam varlığı %4 civarındadır.
İvesi koyunu verim ve bakım kolaylığı nedeniyle doğu Anadolu ve başka bölgelerimize yayılmıştır. Bunun dışında ivesi koyununun melezleştirilmesi içinde çalışmalar yapılmaktadır. Özellikle romanov koyun ırkı ile melezleştirilmesi küçükbaş hayvan yetiştiriciliği için çok değerli ve çok önemlidir. Bu tür çalışmalar ülkemizde hala devam etmektedir.
İvesi koyunu dünya üzerinde en çok süt veren koyun ırkları arasında ikinci sıradadır. Bu yüzden üreticilerin bu ırkı sütü yüzünden tercih etmesi en mantıklı olanıdır. Fakat et içinde bu ırkın beslendiği doğrudur. Zaten bu yüzden kombine ırk statüsündedir.
Nitekim ivesi koyununun vücut yapısı orta yapılı ve sağlam sınıfındadır. Süt tipine uygun olarak kemikleri incedir. Ancak kemikleri ince olmasına rağmen son derece dayanıklı ve sağlamdır. Bu ırk, sıcak ve kurak iklim şartlarına uyum sağlamada son derece başarılıdır.
Adaptasyon özellikleri gelişmiştir. Bunun haricinde çok uzun mesafeleri rahatlıkla yürüyebilir. Sürü içgüdüsü yüksek bir tür olup, yetersiz meralardan en iyi şekilde beslenme özelliği bulunur. Uzun yürüme özellikleri, kuyruk bölgesinde toplanan yağın vücuda yayılmasına neden olur. Bu durum ise İvesi koyun türünün etinin son derece lezzetli olmasını sağlar.
İvesi Koyunu Görünüm Özellikleri Nelerdir?
İvesi koyununun kendine has bir görüntüsü vardır. En çok dikkati çeken yeri kafasının rengidir. Kafa rengi, kahverengi, siyah veya kirli beyazdır. Ülkemizde en çok başı kahverengi olan ivesi koyunları bulunur. Genellikle alın bölgesinde beyaz bir leke vardır.
Kulak ve burunda da benzer şekilde lekeler, sıklıkla görülür. Ayaklarda ise pigmentasyon vardır. Kuyruk bölgeleri oldukça yağlıdır. Bunun hemen üzerinde ise yağsız bir bölüm vardır.
Dişiler genellikle boynuzsuzdur. Ancak %10 oranında koçboynuzu veya zayıf boynuz vardır. Erkeklerde ise boynuz helezoni bir yapıdadır ve hilale benzer Bazı erkeklerde boynuz olmayabilir. Ayrıca dişilerin memeleri, yüksek süt verimine uygun olarak bezel bir yapıya sahiptir. Diğer görünüm özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir:
İvesi Koyunu Görünüm Özellikleri
- Diğer ırklara nazaran en cüsseli olan türdür.
- Bedenleri beyaz yapağı ile kaplıdır.
- Sahip oldukları yapağı, aranan türdendir.
- Kafa renklerine bağlı olarak Karabaş denir.
- Sarıbaş olarak da bilinen renkleri de vardır.
- Sağlam bir kemik yapısı bulunur.
- Koyunları normal olarak boynuzsuzdur.
- Kulakları uzun ve sarkık bir yapıya sahiptir.
- Yağlı kuyruğu bulunur.
- Dişilerin kulakları ortalama 10 santimdir.
- Uzun mesafeleri yürümede yeterlidir.
- Adaptasyon kabiliyeti yüksektir.
- Erkeklerin kulakları ise 18 santimdir.
- Boynuz uzunlukları 40-60 cm arasındadır.
- Yetersiz meralarda maksimum yaralanabilir.
Bu ırk, sıcak ve kurak iklim şartlarına uyum sağlamada son derece başarılıdır. Adaptasyon özellikleri gelişmiştir. Bunun haricinde çok uzun mesafeleri rahatlıkla yürüyebilir. Sürü içgüdüsü yüksek bir tür olup, yetersiz meralardan en iyi şekilde beslenme özelliği bulunur.
Uzun yürüme özellikleri, kuyruk bölgesinde toplanan yağın vücuda yayılmasına neden olur. Bu durum ise İvesi koyun türünün etinin son derece lezzetli olmasını sağlar.
İvesi Koyunu Verim Özellikleri
- Erkeklerin ağrılık artışı: ortalama 265 gram
- Süt verimi: 22 – 470 kilo
- Laktasyon süresi: 48 – 249 gün
- Yapağı kirli gömlek ağırlığı: 1.03 – 5.05 kilo
- Yapağı kalitesi: 34.92 – 54.66 mikron
- Lüle uzunluğu: 9-23 cm
- Doğum ağırlığı: ortalama 5 kilo
- Ortalama sütten kesim yaşı: 60 gün
- Sütten kesim ortalama canlı ağırlığı: 18 kilo
- Ortalama karkas ağırlığı: 21 kilo
- Ortalama karkas randımanı: %49
- Kuyruk ağırlığı: 2,5 kilo
- Et oranı: %54
- Kemik oranı: %22
- Yağ oranı: %22
- Sperm verimi: 1,5
- Doğum oranı: %85
- Ergin canlı ağırlığı: Erkek: 74 kilo Dişi: 50 kilo
İvesi koyunları, kombine bir tür olarak kabul edilir. Ancak süt verimi ile daha öne çıkarlar. Bunun yanında etinin son derece lezzetli olduğu da bilinir. Dolayısıyla da İvesi koyun yetiştiriciliği hem süt hem de et için yapılabilir. Bu özelliği, son derece önemli bir avantaj olarak dikkat çeker.
Sağım döneminde bu ırktan ortalama 150 litre süt elde edilir. Yıllık olarak düşünüldüğünde rakam 450 litreyi rahatlıkla bulabilir. İvesi koyunu sütünün kalitesi son derece yüksektir. Sütteki yağ oranı %6 seviyelerindedir.
İvesi koyunu, aynı zamanda besicilik için de son derece uygundur. Ancak ülkemizde sınırlı sayıda bu türden olması, besicilik için yeteri kadar koyun türü olmamasına neden olur. Buna karşın besicilik için yeterli sayıyı toplayanların önemli kazançlar sağladığı ve satış noktasında herhangi bir zorluk yaşamadığı bilinir. Besicilikte etteki randıman oranı yaklaşık %52’dir.
İvesi Koyunu Yetiştirme Koşulları Nelerdir?
İvesi koyunları göçer sistem içinde yetiştirilir. Sıcak ve kurak iklim hayvanı olmakla birlikte değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği iyi olup soğuk karasal iklim koşullarında bile başarıyla yetiştirilebilmektedir. İvesiler, 40-45 dereceleri bulan sıcak ve kurak çöl şartlarında sürü koyunculuğu şeklinde yetiştirilebilmektedir.
Yetersiz mera, barınak ve bakım besleme koşullarında yetiştirilebilir. Besleme kış dönemi dışında mera ve anız otlatmasına dayalıdır. Kış aylarında ağırlıklı olarak samana dayalı, az miktarda dane destekli besleme uygulanır. Yetersiz, basit ve düşük maliyetli ağıllarda barındırılır. Yağışlı ve nemli bölgelerde adaptasyon güçlüğü olmaktadır.
İvesi Koyunu Para Kazandırır mı?
İvesi koyunları düşük maliyetle yetiştiriciliği yapılabilen nadir koyunlardan biridir. Bu ırkın süt verimi son derece yüksektir. Aynı şekilde eti de lezzetlidir. Bundan dolayı kombine bir ırktır. Yani hem sütünden hem de etinden para kazanmak mümkündür. Ayrıca yapağı yani yün kalitesi de yüksektir. Gerekli pazar bulunduğundan koyunyünü üzerinden ciddi rakamlar kazanılması, işten bile değildir.
Bu koyun ırkı, elverişsiz ortamlarda dahi verimlilik gösterir. Ancak elde edilen gelirin yüksek olması için şartların olabildiğince iyileştirilmesinin yararlı olacağı bilinir. Ağıl büyüklüğü, havalandırması, mera durumu ve diğer unsurların iyi olması, yüksek seviyede verim alınmasını sağlar.
İvesi koyun yetiştiriciliği kazancı hakkında net bir rakamda bahsedilmesi mümkün değildir. Ancak genel olarak üreticileri memnun edeceği söylenebilir. Doğru bir şekilde yapıldığında, birçok ırka göre, en azından muadil ırklar ile kıyaslandığında daha yüksek gelirler elde edildiği görülecektir.
İvesi Koyunu Bakımı Nasıl Yapılır?
İvesi Koyunu Özellikleri Et ve Süt Verimi adlı konumuza son verirken, ivesi koyunu ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz, burayı tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.