Tevazu ve Kibirle Alakalı Ayet ve Hadisler
Tevazu ve Kibirle Alakalı Ayet ve Hadisler; Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü sen yeri asla yaramazsın, boyca da dağlara asla erişemezsin. Diye buyuran Rabbimizin insanlar için en sevmediği şeylerden biri de gurur ve kibirdir. Öyle ki gururlu ve kibirli bir insanın hasmı Allah’tır. Hasmı Allah olanın akıbetini de söylemeye lüzum yoktur.
Rabbim ümmeti muhammedi kötü akıbetten, kötü ölümden ve gururlu olma hasebiyle veya kibri yüzünden gazaba uğrayanlardan eylemesin. Dinimiz biz Müslümanlara her daim ölçülü olmayı, insanlara karşı büyüğe ve küçüğe karşı her daim mütevazı olmayı emretmiştir. Fakat şöyle bir gerçek var ki, gururun ve kibrin yapılacağı, hatta yapılmasının çok iyi olduğu yerler vardır.
Gurur ve kibir nerede yapılır? Şeklinde bir sual edecek olursak cevaben denir ki; bir mücahidin bir Müslüman savaşçının, düşman askerlerine karşı meydana çıkıp böbürlenmesi, onlara karşı kibirlenmesi, hatta kibir dolu bir şekilde elbisesini sürümesi mubah görülmüş, hatta Yüce rabbimiz bu kulunun cesareti ve düşmana karşı gösterdiği kibir yüzünden o kuluyla övünmüştür.
Öte yandan kibrin mubah olduğu başka yerlerden biride, sana gurur ve kibir yapana karşı, gururlu ve kibirli davranmaktır. Sana kibirle davranana tevazu göstermek yoktur. Eskiler bu konuda, haddini bilmeyene haddini bildirmek, öksüze kaftan giydirmek kadar vardır sözüyle yine fıkha isabet etmişlerdir. Şimdi sözü daha fazla uzatmadan, dolu başak, baş eğer kabilinden başımız eğik, sizleri sözlerin en güzelleriyle tevazu ve kibirle alakalı ayet ve hadisler ile baş başa bırakalım
Tevazu ve Kibirle İlgili Hadisler
01 – Abdullah b. Mesud’dan rivayet edildiğine göre, Hz. Peygamber (sav) bir gün şöyle buyurdu: “Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse cennete giremez.” Bu söz üzerine bir adam, “İnsan elbisesinin, ayakkabılarının güzel olmasından hoşlanır.” deyince Allah Resulü (sav) şöyle buyurdu, “Şüphesiz ki Allah güzeldir, güzelliği sever. Kibir, hakikati inkâr etmek ve insanları küçümsemektir.” { Müslim, İman, 147 }
02 – Ebu Hüreyre’den nakledildiğine göre, Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Yüce Allah dört kimseye gazaplanır: Çok yemin eden satıcı, kibirli fakir, zina eden ihtiyar ve zalim yönetici.” { Nesai, Zekât, 77 }
03 – Ebu Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Allah’u Teâla, kıyamet günü, böbürlenerek eteklerini yerlerde sürüyen kimsenin yüzüne bakmaz.” { Buhari, Libas, 1, 5; Müslim, Libas, 43 }
04 – Ebu Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Sadaka, malı eksiltmez. Allah, affeden kulunun saygınlığını artırır. Bir kimse Allah için tevazu gösterirse Allah ancak onun şerefini yüceltir.” { Müslim, Birr, 69 }
05 – Resul-i Ekrem Efendimiz de şöyle buyurmuşlardır: “Kim Allah’u Teâlâ’nın rızası için bir derece tevazu gösterirse, bu sebeple Allah onu bir derece yükseltir. Kim de Allah’a karşı bir derece kibirde bulunursa, Allah da onu bu sebeple bir derece alçaltır; bu böyle devam ede ede nihayet onu esfel-i sâfilîne (aşağıların aşağısına) atar.” { İbn-i Mâce, Zühd, 16 }
06 – Ebu Hüreyre’nin naklettiğine göre, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: “Zenginlik mal çokluğu değil, gönül tokluğudur.” { Buhari, Rikak, 15 }
07 – Seleme b. Ekva’dan (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “İnsan kibirle kendini beğene beğene zalimler grubuna dâhil edilir. Dolayısıyla zalimlerin başına gelen, onun da başına gelir.” { Tirmizi, Birr, 61 }
08 – Resulullah Efendimiz (sav) evde kendi elbiselerini temizler, koyunlarını sağar, söküğünü diker, ayakkabısını tamir eder, evini süpürür, devesini bağlayıp yemini verir, hizmetkârları ile birlikte yemek yer, hamur yoğurur, çarşıdan aldıklarını kendisi taşırdı. Bir defasında, satın aldığı elbiseyi Ebu Hüreyre (r.a) taşımaya kalkınca şöyle buyurur: “Bir kimsenin eşyasını kendisinin taşıması daha uygundur. Ancak taşımaktan âciz olursa Müslüman kardeşi ona yardım eder.” { Heysem, V, 122 }
09 – Ebu Hüreyre’den nakledildiğine göre, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: “Ey Müslüman kadınlar! Kimse, bir koyun paçası bile olsa komşusunun verdiği şeyi küçük görmesin!” { Buhari, Hibe, 1; Müslim, Zekât, 90 }
10 – Ebu Hüreyre’den nakledildiğine göre, Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Müslüman kardeşini küçük görmesi, kötülük olarak kişiye yeter.” { Ebu Davud, Edeb, 35 }
11 – Abdullah bin Mesud’dan rivayet edildiğine göre, Resulullah (sav) şöyle buyurdu: “Kalbinde hardal tanesi kadar iman olan hiçbir kimse cehenneme girmez. Kalbinde hardal tanesi kadar kibir bulunan hiçbir kimse de cennete giremez.” { Müslim, İman, 148; Tirmizi, Birr, 61 }
12 – Resul-i Ekrem Efendimiz de şöyle buyurmuşlardır: “Allah Teâlâ bana: «O kadar mütevazı olun ki, kimse kimseye böbürlenmesin; kimse kimseye zulmetmesin!» diye emretti.” { Müslim, Cennet 64 }
13 – Esved bin Yezid’den (r.a.) rivayet edildiğine göre, Hz. Peygamber’in (sav) evinde ne ile meşgul olduğu Hz. Aişe’ye soruldu. O da şöyle cevap verdi: “Ev işiyle uğraşırdı yani ailesine hizmet ederdi; namaz vakti gelince de namaza giderdi.” { Buhari, Ezan, 44, Edeb, 40 }
Tevazu ve Kibirle İlgili Ayetler
01 – “İman edip salih ameller işleyenlere gelince, (Allah) onların mükâfatlarını eksiksiz ödeyecek ve lütfundan onlara daha da fazlasını verecektir. Allah’a kulluk etmekten çekinenlere ve büyüklük taslayanlara gelince; (Allah) onları elem dolu bir azaba uğratacaktır ve onlar kendilerine Allah’tan başka bir dost ve yardımcı da bulamayacaklardır.” [4. Sure (Nisâ Suresi), 173. Ayet]
02 – “Sakın onlardan bazı sınıflara verdiğimiz dünya malına göz dikme onlardan dolayı üzülme ve müminlere alçak gönüllü ol.” [15. Sure (Hicr Suresi), 88. Ayet]
03 – “Biz her ümmete -(Kurban kesmeye uygun) hayvan cinsinden kendilerine rızık olarak verdiklerimiz üzerine Allah’ın adını ansınlar diye- kurban kesmeyi gerekli kıldık. İmdi, İlâhınız bir tek İlah’tır. Öyle ise O’na teslim olun. (Ey Muhammed!) O ihlaslı ve mütevazı insanları müjdele!” [22. Sure (Hacc Suresi), 34. Ayet]
04 – “Rahman’ın (has) kulları onlardır ki yeryüzünde tevazu ile yürürler ve kendini bilmez kimseler onlara laf attığında (incitmeksizin) “Selam!” derler (geçerler);” [25. Sure (Furkan Suresi), 63. Ayet]
05 – “Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü sen yeri asla yaramazsın, boyca da dağlara asla erişemezsin.” [17. Sure (İsrâ Suresi), 37. Ayet]
06 – “Küçümseyerek surat asıp insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Çünkü Allah hiçbir kibirleneni, övüngeni sevmez.” [31. Sure (Lokman Suresi), 18. Ayet]
07 – “Bizim ayetlerimize ancak, kendilerine bu ayetlerle öğüt verildiği zaman secdeye kapanan, kibirlenmeksizin Rablerine hamd ederek tespih edenler inanırlar.” [32. Sure (Secde Suresi), 15. Ayet]
08 – “Müslüman erkekler ve müslüman kadınlar mümin erkekler ve mümin kadınlar taata devam eden erkekler ve taata devam eden kadınlar doğru erkekler ve doğru kadınlar sabreden erkekler ve sabreden kadınlar mütevazı erkekler ve mütevazı kadınlar sadaka veren erkekler ve sadaka veren kadınlar oruç tutan erkekler ve oruç tutan kadınlar ırzlarını koruyan erkekler ve (ırzlarını) koruyan kadınlar Allah’ı çok zikreden erkekler ve zikreden kadınlar var ya; işte Allah bunlar için bir mağfiret ve büyük bir mükâfat hazırlamıştır.” [33. Sure (Ahzab Suresi), 35. Ayet]
09 – “Yürüyüşünde tabii ol. Sesini alçalt. Çünkü seslerin en çirkini herhalde eşeklerin sesidir!” [31. Sure (Lokman Suresi), 19. Ayet]
10 – “Allah’a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya, elinizin altındakilere iyilik edin. Şüphesiz, Allah kibirlenen ve övünen kimseleri sevmez.” [4. Sure (Nisâ Suresi), 36. Ayet]
11 – “Şüphe yok ki Allah, onların gizlediklerini de, açığa vurduklarını da bilir. O, büyüklük taslayanları hiç sevmez.” [16. Sure (Nahl Suresi), 23. Ayet]
12 – “Haydi, içinde ebedî kalacağınız cehennemin kapılarından girin. Büyüklük taslayanların yeri ne kötüdür!” [16. Sure (Nahl Suresi), 29. Ayet]
Tevazu ve Kibirle İlgili Menkıbe
Tevazu ve Kibirle Alakalı Ayet ve Hadisler adlı konumuza son verirken Tevazu ve kibir ile alakalı başka videolar izlemek isterseniz buraya tıklayarak youtube üzerinden izleyebilirsiniz.
